Van erfenis tot ergernis: betere bescherming erfgenamen door nieuwe wet
15 juni 2016 -
Als erfgenaam staat u voor een lastige keuze bij het aanvaarden van een erfenis, ook wel nalatenschap. Zo kunt u de nalatenschap aanvaarden, beneficiair aanvaarden – de nalatenschap aanvaarden en tegelijkertijd verwerpen als blijkt dat er meer schulden dan bezittingen zijn – of verwerpen.
Maar wat gebeurt er als achteraf blijkt dat de schulden veel hoger zijn dan u aanvankelijk wist? De eerste Kamer heeft onlangs een wet aangenomen waardoor erfgenamen beter beschermd worden tegen schulden. De Wet bescherming erfgenamen gaat per 1 september van kracht.
Kiest u voor het aanvaarden van de nalatenschap, dan wordt u inclusief uw hele privévermogen aansprakelijk voor de schulden van de overledene. U maakt deze keuze één keer en kan deze daarna niet meer veranderen, tenzij u er nadat u de nalatenschap hebt aanvaard achter komt dat de schulden groter blijken dan dat u van tevoren wist. Dit kan bijvoorbeeld doordat een andere erfgenaam de nalatenschap niet accepteert. In dit geval kunt u de kantonrechter verzoeken om de aanvaarding te veranderen in een beneficiaire aanvaarding.
Veel verantwoordelijkheid bij erfgenamen
Het huidige erfrecht houdt vooral de erfgenaam verantwoordelijk. U wordt bijvoorbeeld niet beschermd tegen schulden, waar u op het moment dat u de nalatenschap aanvaardde niet van op de hoogte was. Het is namelijk uw verantwoordelijkheid om onderzoek te doen naar het al dan niet erven van schulden in de nalatenschap voordat u een nalatenschap wel of niet aanvaardt. Dan is er nog iets, waar veel erfgenamen niet bij stilstaan. U kunt een nalatenschap accepteren als u u gedraagt als erfgenaam. Door bijvoorbeeld een achterstallige rekening van de overledene betalen, de huur opzeggen of oude meubels van de overledene naar de kringloopwinkel brengen maakt u kenbaar dat u de nalatenschap accepteert en ook deze keuze is onomkeerbaar.
Verandering op komst
Per 1 september geldt dat wanneer u na aanvaarding wordt geconfronteerd met onverwachte schulden, die niet kunnen worden betaald uit de bezittingen van de nalatenschap, u als erfgenaam binnen drie maanden de kantonrechter kan verzoeken om de nalatenschap alsnog beneficiair te laten aanvaarden. U kunt de kantonrechter dan ook verzoeken om de schuld niet te hoeven betalen uit eigen vermogen. Ook verandert het erfrecht omtrent het gedragen als erfgenaam. Het betalen van een nalatenschapsschuld, zoals een openstaande rekening, en het opzeggen van een huurovereenkomst, gelden binnenkort niet meer als gedrag dat aantoont dat u de nalatenschap aanvaart.
Beneficiair blijft de beste optie
Met de nieuwe Wet bescherming erfgenamen wordt het erfrecht iets minder ‘hard’ voor de erfgenamen en zullen zij minder snel een nalatenschap aanvaarden door zich te gedragen als erfgenaam. Toch blijft de onderzoeksplicht – het van tevoren grondig onderzoeken of en welke schulden er zijn – van kracht, wat het aanvaarden van een nalatenschap riskant maakt. Guido de Weerd en Carla Smeets van advocatenkantoor SmeetsGijbels raden hun cliënten dan ook aan: "Tenzij u een gedegen onderzoek hebt gedaan, luidt ons advies om een nalatenschap altijd eerst beneficiair te aanvaarden. Zo komt u niet voor financiële verrassingen te staan."
Ik kwam toevallig dit artikel tegen.. we zijn inmiddels al heel wat jaren verder. Met de kennis van nu is dit absoluut een goede wetswijziging geweest, waardoor erfgenamen beter beschermd zijn.