zoeken Nieuwsbrief
      Linkedin    Twitter   
  
nieuws
 

'‘Kudde denken' leidde tot economische crisis’

21 oktober 2008 - Nu regeringen over de hele wereld een manier zoeken om uit het economische tumult te komen, legt een toonaangevende academicus uit de businessschool de schuld bij het 'kudde denken' van vooraanstaande bankiers.

Volgens Professor Dussauge, die het lesprogramma 'Leading Strategies for Outstanding Performance' leidt aan de HEC business school in Parijs, is de neiging tot collectief denken in het hoger management een van de hoofdoorzaken van de teloorgang. "De mensen aan de top hebben eenvoudigweg het bekritiseren van beslissingen die namens hen werden genomen, terzijde geschoven. Het algemeen denken was, 'als zij het doen, zal het wel goed zijn'." 



Gevaarlijke voorbeelden

Professor Dussauge wijst erop dat de trend van het hoger management om conventionele wijsheid simpelweg te accepteren, niet alleen van toepassing is op de bankwereld, maar op vele andere branches. "Het idee bijvoorbeeld dat alleen vijf of zes luchtvaartmaatschappijen kunnen overleven, wordt nu algemeen aangenomen. Niemand in de besturen van grote ondernemingen trekt dat idee meer in twijfel, wat leidt tot sterk toenemende fusie- en acquisitieactiviteit. Kijk ook eens naar de bierindustrie die ook geobsedeerd is door grootte. Het resultaat is een snel en kunstmatige prijsstijging van ondernemingen waardoor het nagenoeg onmogelijk is rendement uit investering te krijgen. Deze kuddementaliteit kom je ook tegen in outsourcing, waar de productie in het buitenland gevaarlijke, internationale concurrenten heeft geschapen in landen als India en China, waar transportkosten vaak de besparing op het gebied van arbeidsloon en materialen teniet doet." 

Lef

"De organisaties die succes hebben zijn niet die ondernemingen die de kudde volgen," zegt hij. "Maar diegenen die begrijpen wat de basis voor een effectieve, strategische beslissing echt is en die alleen dan het lef hebben iets anders te doen en daarmee hun voordeel behalen."

 
 Doorsturen   19 reacties  

 

Laatste nieuws

 Een op de vier bedrijven niet bezig met klimaat en duurzaamheid
 Gen-Z’ers en Millennials zouden van baan veranderen voor bedrijf dat beter aansluit bij waarden
 Duurzaamheidsmanagement steeds belangrijker voor moderne bedrijven
 

Gerelateerde nieuwsitems

 Manager geniet stiekem van de crisis
 Economische crisis zorgt voor nieuwe managementprioriteiten
 Arbeidsmarkt lijdt onder economische onzekerheid
 Babyboomers kunnen niet omgaan met economische tegenslagen
 
 
reacties
 
Ton Plekkenpol  |   | 
21-10-2008
 | 
07:58 uur
Nou breekt mijn klomp! Jarenlang heb ik gevochten tegen het kuddedenken. Jarenlang ben ik uitgelachen door topmanagers die het allemaal beter wisten. Jarenlang ben ik belaagd door mensen die hun MBA gehaald hadden en dus mij gingen vertellen hoe fout ik was. Jarenlang heb ik mensen uitgelegd dat kuddedenken juist het einde is. En ik heb ze een oplossing gegeven, om te gaan vrijdenken. In 1998 kreeg ik hulp van Joseph Pine, docent en auteur van Harvard. Hij introduceerde belevingseconomie op basis van authentieke werkelijkheid. Dat heeft geholpen om mensen los te maken. Maar als je in dit land niet met grote ego's komt aanzetten, Amerikaanse voorbeelden of semi goeroes, ben je gewoon een niemand. Ik ben het zo ongelooflijk zat!

Kan iemand mij vertellen hoe ik snel van deze planeet weg kan komen? Een bekende cabaratier sprak ooit over mensen die volgens hem ''dood'' moesten. Nou, ik ben alvast vrijwilliger!

Wat een ongelooflijke domheid eigenlijk, en wat moet je toch veel doen in dit land om door die botte Hollandse koppen heen te komen.

Vastgoedtycoon Frans Diekstra, destijds van Starke Diekstra, verloor in 1996 de strijd tegen de kuddedieren. De kudde heeft hem omver gelopen. Hij pleegde zelfmoord in een Antwerps hotel en schreef mij het memo: ''Ton, verkeerde planeet, verkeerde moment, verkeerd leven, ga jij alsjeblieft door, ik ben geen voorbeeld''.

Ik denk nu elke dag aan hem. Gek he?

Ton Plekkenpol
E. J.  |   | 
21-10-2008
 | 
09:57 uur
Als aanvulling wil ik vermelden dat de beslissingen die de topbestuurders hebben genomen en de grote gevolgen hiervan niet hebben geleid tot ontslag wegens grove nalatigheid. In veel gevallen zou de zelfverrijking van deze heren er toe kunnen en moeten leiden tot strafvervolging.

Het is namelijk diefstal van andermans geld.

De discussie omtrent topsalarissen is hiermee weer aan de orde van de dag.
R.V. Molenbroek  |   | 
21-10-2008
 | 
11:00 uur
Eindelijk weer eens een stuk waar je het roerend mee eens kunt zijn.
Ooit heb ik een scene gezien waar een test persoon in een kamer kwam waar al een aantal mensen zaten te wachten. Dat waren allemaal acteurs maar dat wist de test persoon niet.
Op een gegeven moment kwam er rook onder een deur vandaan. op zich zelf een verontrustend gezicht, het lijkt erop dat aan de andere kant brand is ontstaan. De test persoon wordt nerveus, maar omdat de acteurs net deden of er niets aan de hand was, durfde de test persoon niet te reageren. Eigenlijk bang om anders te reageren dan de rest.
Dat zien we ook in het bedrijfsleven. Managers zijn vaak niet in staat buiten de vaste kaders te denken. En zij die het wel willen worden daarin vaak afgestraft door hun omgeving.
Top managers fungeren te vaak als de incasseerders van de aandeelhouders. Het is de laatste tijd trend om de winst van bedrijven naar de aandeelhouder door te sluizen ipv het te investeren in het bedrijf. Tal van reorganisaties om de kosten maar te drukken ten bate van de almachtige aandeelhouder.
Maar hoge aandelen bezorgen het bedrijf een schijnwaarde omdat aan de binnenkant het bedrijf steeds meer uitholt.
Orvan Gysel  |   | 
21-10-2008
 | 
11:10 uur
Ik ondersteun deze uiteenzetting van ganser harte. De hype van grootschaligheid als blijkbaar nog een van de weinige uitdagingen van topbedrijven, haalt de focus weg van waar het werkelijk om gaat. Mijn inziens het zoeken van de kansen in je klantenbehoeftes, deze te valideren en om te zetten in bruikbare en betaalbare producten of diensten. Je bedrijf dermate te organiseren dat economische kwaliteit en duurzaamheid balanceert met de wegwerpetos van deze tijd. Het kuddegedrag leidt inderdaad als je de historie er ook nog op na slaat tot verval en ondergang van........

Maar er is hoop..... Meer van hetzelfde leidt inderdaad tot meer van hetzelfde. Daarom ontvlechten, opbronnen, verfrissen en zoeken naar de perfecte maat.
Joanne Celens  |   | 
21-10-2008
 | 
11:41 uur
Kudde denken is het gevolg van een imperfecte communicatie , waarbij ” topdown” en “upward” communicatie totaal uit balans zijn. Het is veelal om allerlei redenen - waarvan macht sluiers de voornaamste zijn - dat pertinente informatie, bedenkingen of opinies die in de brede organisatie leven, niet tot bij de beslissingnemer op tafel komen. Dit onevenwicht tussen “top down” en “upward” communicatie, leidt tot imperfecte besluitvorming, eigenlijk net op de zelfde wijze als een stoornis en vraag en aanbod leidt tot een imperfecte markt en dus onjuiste prijsvorming in een markt. Waar organisaties vroeger een heel leger middel managers hadden die voor een check en balans proces zorgden (en daar de tijd voor hadden), is vandaag een breuk in de “upward” communicatie stroom en snelheid ontstaan

Vandaag is er duidelijk behoefte om “upward” communicatie systematisch te structureren door (1) te werken aan cultuur verandering naar meer openheid en (2) daar ook de nodigen nieuwe tools voor in te zetten.

Synthetron helpt zo efficiënt, snel en in een veilige en collaboratieve ruimte systematische de belangrijkste opinies en ideeën die leven op de in de bredere organisatie naar boven te laten borrelen. Enkel op die wijze zal de upward communicatie voor de nodige input en “checks and balance” proces bij beslissingnemers zorgen… en een knipper licht functie vervullen waardoor groepsdenken kan voorkomen worden.
Joanne Celens, CEO Synthetron
Matthijn  |   | 
21-10-2008
 | 
14:16 uur
Allemachtig, wat een reacties. Doe eens rustig. Mensen zijn (biologisch gezien) kuddedieren en zolang bestaat onze beschaving nog niet. Accepteer het als een feit. Niet alle mensen handelen vanuit hun eigen authenticiteit.

Kijk gewoon naar jezelf. Wat kun jij bijvoorbeeld doen om jouw organisatie vooruit te helpen?
Bodo Trietsch  |   | 
21-10-2008
 | 
15:06 uur
Mijns inziens hebben de meeste mensen een groep, zeg maar kudde, nodig om te overleven.
Dat geeft veiligheid en ondersteuning. Je aansluiten bij een kudde is heel doeltreffend, dus heel verstandig. Alleen een enkeling kan en wil overleven als lonely wolf.
Dat is precies zo in een bedrijf of instituut.

Maar als we kuddegedrag accepteren als iets dat niet slecht is, maar nuttig kan zijn, moeten we onze ogen niet sluiten voor de zwakke kanten. Om met onze grote volksfilosoof te spreken: ''Elk voordeel hep sijn nadeel''. Een kudde heeft de neiging door te denderen en er wordt een grote wissel getrokken op de leider.

Er zijn dus compenserende maatregelen nodig. Ik denk daarbij aan meer dan 1 leider waarmee checks en balances worden ingebracht en natuurlijk nadrukkelijk open staan voor veranderingen. En dat is lastig.

Mijns inziens is kuddegedrag trouwens iets van alle lagen binnen een bedrijf, het is voor mij dus niet vanzelfsprekend dat een verbeterde verticale communicatie (Synthetron), hoe wenselijk ook, dat zal voorkomen.

U.R.A Fraenk  |   | 
21-10-2008
 | 
15:09 uur
Waarom zou je je vermoeien om ''deskundigen'' in te laten zien wanneer ze falikant de verkeerde weg opgaan? Doe geen moeite. Een enkeling is trouwens een drenkeling. Verkas en ga zelf iets leuks ondernemen op jou eigen wijze. De Hollandse ondenemingsmarkt is te engdenkend en geeft daardoor de innovatieven geen ruimte zich te ontplooien. Maar wanneer het kalf verdronken is dan...... Ga maar zo door jongens.
Ad de Beer  |   | 
21-10-2008
 | 
15:25 uur
Een kleine aanvulling op Matthijn: Mensen zijn individualistische kuddedieren.
Soms hollen we met de kudde mee, vooral in tijden van emotie. Een enkeling blijft of wordt rationeel, gaat denken en ziet de domheid van het kuddegedrag in.
Dan kan de kudde zich tegen het individu keren en door middel van sociale controle proberen het individu weer tot de kudde te roepen.
Het individu heeft dan keuze, fight, flight of make it part of your system.
Ton, die naar mijn idee rationeel denkt, maar door de kudde tot de orde wordt geroepen wil kiezen voor het ultieme flight, geen weg terug. Je wint er niks mee, je verliest alles, zeker als je niet gelooft in een hiernamaals. De kudde draaft door, wellicht de verkeerde kant op.
Anderen hier verwisselen even van kudde en gaan het momenteel nogal favoriete kuddegedrag vertonen door de managers allemaal te gaan beschuldigen van zelfverrijking met alle blah blah die daar bij hoort.
Joanne heeft het vreemde woordenboek erbij gehaald en overspoelt ons met woorden die we in een normaal woordenboek niet kunnen vinden om zo haar betoog kracht bij te zetten, maar ja, als de kudde het niet begrijpt, dan draaft de kudde door, hoofdschuddend.
Joanne, ik meen te begrijpen dat je stelt dat de bottom up communicatie niet op orde is waardoor managers niet weten wat er echt in de kudde speelt? Daar kan ik me in vinden, door het implementeren van actieve medezeggenschap, dus naast de OR ook werkoverleg en tweezijdige functioneringsgesprekken in te voeren.
Maar ook dan blijft de emotio vaak de ratio overheersen. Nog steeds rennen hordes mensen met hun bankpas in de aanslag naar de flappentapper, gevolgd door een bezoek aan Zeeman, omdat daar de sokken niet zo duur zijn, om hun geld ''veilig'' thuis in de linnenkast tussen de lakens te stallen.
En de rationele medemens? Die heeft vrijdag een pak aandelen ING gekocht, waarna iedereen hem voor gek versleet. Gisteren heeft hij die aankoop weten te verzilveren met een rendement van 30%. Niet slechts, want alleen meneer Bokma geeft maar liefst 40%. (doordenker).
Kortom, toon lef, blijf rationeel, volg de kudde niet, ga je eigen weg.
Het is geen garantie voor succes, maar je onderscheidt je wel. En als we kijken welke bedrijven en individuen het écht hebben gemaakt, dan hebben ze allemaal dat ene kenmerk, ze waren anders, renden niet met de kudde mee.
En de kudde? Die zag het, sloeg af en rende weer achter de nieuwe hype aan.
Matthijn  |   | 
21-10-2008
 | 
17:10 uur
@ Ad: Jij maakt van je reactie een blog :-).

''Nog steeds rennen hordes mensen met hun bankpas in de aanslag naar de flappentapper, gevolgd door een bezoek aan Zeeman, omdat daar de sokken niet zo duur zijn, om hun geld ''veilig'' thuis in de linnenkast tussen de lakens te stallen.'' Hoe weet je dat?
Ad de Beer  |   | 
21-10-2008
 | 
19:26 uur
@Matthijn,

I heard it trough the grapevine (CCR).

Tja, als je veel te zeggen hebt dan kom je met weinig woorden maar moeilijk klaar.
Ik ken inderdaad wel mensen die hun hele bankrekening hebben geplunderd. Voor de rest de literaire vrijheid van de auteur?
Overigens is thuis je geld niet gegarandeerd door de staat en ook niet door de verzekering. Of het beleggen tussen de lakens zo veilig is, betwijfel ik dus.
Matthijn  |   | 
22-10-2008
 | 
08:54 uur
@ Ad: ik heb je reacties dan ook met belangstelling gelezen. Overigens ben ik een optimist. Ook in deze tijd zijn er kansen.
cor berkel  |   | 
22-10-2008
 | 
14:36 uur
Wat een kuddegedrag door de schrijvers. Is er iemand die schrijft iets over kuddegedrag en wat doet iedereen; gelijk er aan achteraan. Dat is echt kuddegedrag. Crisissen zijn van alle tijden. En het enige antwoord daarop is regelgeving en controle. Misschien weet iemand van de crisis als gevolg van het medicijn Softenon. Of zo kort geleden nog maar de voedselcrisis. En nog steeds is er de energiecrisis. De topmanagers blijken niet in staat om te kiezen voor wat goed is voor het geheel, maar kiezen steeds voor zichzelf en het eigen belang. Alleen door organen waarin allen vertegenwoordigd zijn, zoals de VN, Europees Parlement en Tweede Kamer en intern de or, kan dat ondervangen. En kuddegedrag gaat nergens over
Ad de Beer  |   | 
22-10-2008
 | 
17:12 uur
@Cor,
En zelf draaf je mee in de kudde die steeds de schuld legt bij het management, die blijft roepen dat alle managers voor eigenbelang gaan en die naief blijft geloven dat de overheid iets op kan lossen.........
Over kuddegedrag gesproken.
Matthijn  |   | 
27-10-2008
 | 
08:50 uur
Wat is je punt Cor?
cor berkel  |   | 
27-10-2008
 | 
14:37 uur
Mijn punt is dat de doelgerichtheid van de managers versmalt is tot alleen het financieel resultaat van de onderneming voor de aandeelhouders. Met de bonusregelingen zijn de managers ook zelf aandeelhouder geworden. En daar hebben de managers van met name de financiële ondernemingen de besluiten voor genomen. En natuurlijk geldt dat niet voor alle managers maar de crisis is ook niet door enkelen ontstaan. Door dit gedrag wordt de onderneming versmalt, zoals in het Angelsaksische model en ik denk wat we moeten kiezen voor het Rijnlandse model. Een directeur wordt aangesteld voor het belang van de onderneming en dat betreft alle belangen. Dat vraagt een omslag in gedrag van managers en dat kunnen betrokkenen zelf niet. Zelfs nu zijn er al weer geluiden bij banken te horen over het weer gaan toepassen van het bonussysteem. Voor deze omslag is een maatschappelijke basis nodig en daar heeft de overheid een belangrijk rol in. Dan gaat het niet alleen om het steunen van de financiële instellingen maar ook om het veranderen van gedrag aan de top.
Ad de Beer  |   | 
28-10-2008
 | 
08:33 uur
@Cor,

Helaas zit je er finaal naast. De laatste jaren zien we juist een verschuiving van focus van managers, minder financiele focus, meer focus op andere zaken. Zelfs economisch Guru Kaplan kreeg dat door en creeërde het gedrocht van de balanced score card. Helaas kon de man het aloude economische principe dat alles in balans is niet loslaten, maar wel een bewijs dat economen hun stokpaardjes los laten.
Modellen? Och, leuk voor politici die, verblind als ze zijn door naieve idealen, graag met deze ongein werken, maar dat modellen niet werken is al eeuwen duidelijk.
Ontstaat er een nieuwe economie? Daar hoeven we niet lang over te denken. Ja. Want er vind een shake out plaats onder de financials. Fortis is al weg en daardoor zijn ABN en Pays Bas groter gegroeid. Kortom, de zwakke broeders worden opgeslokt door de sterke broeders, het aantal spelers wordt minder, hun omvang. en daarmee hun macht, groeit. Daar helpen de vrienden van Bos in Raden van Bestuur niks aan, die geef je een bak koffie en dan zijn ze wel weer zoet. Natuurlijk laat je ze eerst even proeven aan hun macht, maar uiteindelijk zitten ze in de verkeerde kamer bij de verkeerde vergadering.
Het einde van de natiestaat is in zicht. De multinationals, het grote geld, de economische machten nemen het bestuur van de aarde over. regeringen houden op te bestaan, ze mogen zich nog bemoeien met het aansteken van de straatverlichting, maar verder is hun aanwezigheid even ritueel als die van de Paus of Hare Majesteit.
Overheden kunnen nu al niet meer sturen, ze doen wat de economische machthebbers willen. Wouter Bos is een speelbal van de banken, ze gunnen hem zijn moment van roem, wetend dat hij straks door de achterdeur het pand verlaat, zonder dat zo begeerde commisariaat, want daar is het Wouter toch vooral om te doen? Hij loopt per slot ook in de kudde van de salonsocialisten.
Bodo Trietsch  |   | 
28-10-2008
 | 
11:27 uur
Ad,
Zo kan die wel weer.
Enne ... je schetst een interessant model.
Ad de Beer  |   | 
28-10-2008
 | 
13:19 uur
Lol, ja, maar het is naar mijn mening logisch.
Eigen belang staat bij de meeste mensen nog steeds met stip op één.
Het einde van de natiestaat is overigens ergens in de jaren '80 al voorspeld door Kenichi Ohmae een futuroloog, die dit scenario toen al haarfijn uit de doeken deed.
Daarnaast is er in de jaren '70 al een aardige film over gemaakt, Rollerball, waar de strijd tussen de multinationals wordt uitgevochten in de stadions.
Beklemmend? Misschien, maar toch beter dan de socialistische heilstaat waar de macht bij een paar uitverkoren ego's ligt?
De tijd zal het leren, ik ben geen futuroloog, maar met logisch redeneren kom je ook een eind.

REAGEREN

Naam:
Emailadres:
URL: (niet verplicht) http:// 
 
Reactie/Opmerking:
Ik wil bericht per e-mail ontvangen als er meer reacties op dit artikel verschijnen.
 
Als extra controle, om er zeker van te zijn dat dit een handmatige reactie is, typ onderstaande code over in het tekstveld ernaast. Is het niet te lezen? Klik hier om de code te wijzigen.
Pas op met het snijden in de kosten als ondernemer
reacties
Top tien arbeidsmarktontwikkelingen 2022 (1) 
‘Ben jij een workaholic?’ (1) 
Een op de vier bedrijven niet bezig met klimaat en duurzaamheid (3) 
Eén op zeven Nederlanders staat niet achter aanbod van hun organisatie  (1) 
Drie manieren om te reageren op onterechte kritiek (1) 
Een cyber-survivalgids voor managers: hoe ga je om met cyberaanvallen?  (1) 
Mind your data (1) 
top10