Nederland heeft robots nodig voor economische groei en nieuw werk
9 oktober 2014 -
Nederland heeft robots nodig voor economische groei en nieuw werk. Dat stelde Willem Vermeend dinsdag jongsleden tijdens zijn oratie aan de Open Universiteit te Heerlen bij het aanvaarden van zijn nieuwe leerstoel ECONOMIE 4.0.
Het is de eerste leerstoel in Europa die zich richt op onderzoek en praktische toepassingen die samenhangen met de vierde revolutie in de wereldeconomie.
Nieuwe werkgelegenheid
Volgens Willem Vermeend, oud-minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en staatssecretaris van Financiën moeten we het doemscenario van Minister Asscher over massawerkloosheid en inkomensongelijkheid veroorzaakt door robots en internet snel vergeten. De harde feiten maken juist duidelijk dat Nederland de combinatie van internet en nieuwe technologie, zoals robots hard nodig heeft om de lage economische groei aan te jagen en nieuwe werkgelegenheid te scheppen.
Economie 4.0
Het begon met de stoommachine, daarna volgde de verbrandingsmotor en de computer. Volgens Willem Vermeend staan we aan de vooravond van de revolutie van Economie 4.0 die gekenmerkt wordt door de combinatie van digitalisering (opmars van mobiel internet) en nieuwe technologische toepassingen, zoals 3D-printen, het Internet of Things, robots, big data, nanotechnologie en cloudcomputing. Daardoor zal de samenleving en onze economie de komende decennia meer veranderen dan de afgelopen 50 jaar.
Misverstanden
In zijn oratie geeft Vermeend aan dat bij Asscher en zijn volgelingen een aantal hardnekkige misverstanden bestaan die er op neerkomen dat robottechnolgie per saldo leidt tot banenverlies en minder belasting voor de schatkist, omdat volgens Asscher robots geen loonbelasting betalen. Los van deze onjuiste veronderstelling heeft Nederland geen keuze tussen wel of geen of minder robots, zoals wordt gesuggereerd. Er is geen keuze. Nederland moet volgens Vermeend juist volop inzetten op digitalisering van de economie en robots, dat levert volgens hem per saldo juist meer groei, meer werk en meer welvaart op. Vermeend: "We hebben geen keus: digitalisering en robots zijn hard nodig."
Nieuwe functies
Bedrijven in Nederland concurreren op de wereldmarkt en moeten de efficiency van hun productieproces voortdurend verbeteren en dat geld ook voor de kwaliteit, snelheid en omvang. Dat kan alleen als optimaal gebruik wordt gemaakt van nieuwe technologie, zoals robots en digitalisering. Doen onze ondernemers dat niet of in onvoldoende mate dan verliezen ze marktaandelen op wereldmarkten aan concurrenten die wel snel innoveren. Ze hebben dus geen keus. Als u niet voorop loopt, is de kans groot dat uw bedrijf economie 4.0 niet overleeft en ook dat er veel banen verloren gaan, zo stelt Vermeend. Het verlies aan loonbelasting dat optreedt doordat in bepaalde sectoren banen verloren gaan door robots wordt meer dan gecompenseerd door loonbelasting die betaald gaat worden door nieuwe functies (ontwikkelaars en bouwers van robots, installateurs, monteurs enz.). Maar ook door een hogere afdracht aan vennootschapsbelasting (lagere productiekosten en een hogere productie leiden tot een hogere fiscale winst). Voor zover het gaat om extra producten die in Nederland aan consumenten worden geleverd, nemen ook de btw-opbrengsten toe. Vermeend wijst er op dat minister Asscher deze opbrengsten in zijn doemscenario ten onrechte niet heeft meegenomen.
Jonge innovatieve ondernemers
Ook de gedachte van Asscher, ontleend aan de Franse econoom Piketty, dat vooral kapitaalbezitters van de nieuwe technologie zullen profiteren en steeds rijker worden is volgens Vermeend feitelijk onjuist. Die rijkdom komt in hoofdzaak terecht bij de veelal jonge innovatieve ondernemers die met hun technologische innovaties bovendien veel banen scheppen die werknemers een goed inkomen opleveren. Zonder deze ondernemers die bovendien veel belasting en sociale premies betalen, zou Asscher de sociale zekerheid waarvoor hij opkomt snel zien afbrokkelen, zo betoogt Willem Vermeend.
Voorop lopen met de roboisering is uiteraard verstandiger dan het negeren hiervan. Ik denk ook dat we geen keuze hebben. Echter: het kern punt is hoe we dit gaan inzeten en wie er baat bij hebben, daar hebben we weldegelijk keuze in!
Ik ben graag bereid hierover met anderen van gedachten te wisselen.
