85 procent bedrijfsartsen ziet gezondheidsklachten door nachtwerk
Gezondheidsraad: nachtwerk beperken
8 maart 2023 -
85 procent van de bedrijfsartsen die met nachtwerk te maken hebben, zien mensen met klachten die veroorzaakt worden door het werken in de nacht. Dat blijkt uit een enquête van het journalistieke platform Pointer (KRO-NCRV) en de Nederlandse Vereniging voor Arbeids- en Bedrijfsgeneeskunde (NVAB) onder 213 bedrijfsartsen die klanten hebben met nachtwerk. Nachtwerkers kampen met klachten als slaapproblemen en vermoeidheid.
Minister Van Gennip laat weten het ondanks deze cijfers niet haar taak te vinden om nachtwerk verder te beperken. Dit is volgens haar de verantwoordelijkheid van bedrijven.
Maar volgens bedrijfsartsen nemen bedrijven juist te weinig verantwoordelijkheid. Slechts een op de vijf ondervraagde bedrijfsartsen vindt dat bedrijven voldoende doen om gezondheidsklachten door nachtwerk te voorkomen. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat nachtwerkers een hoger risico hebben op slaapproblemen, hart- en vaatziekten en diabetes type 2.
Gezondheidsraad: nachtwerk beperken
In 2017 adviseerde de Gezondheidsraad de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid daarom om ‘nachtwerk waar mogelijk te beperken’. Maar volgens bedrijfsartsen gebeurt dit nog altijd onvoldoende. In Nederland werken 1,3 miljoen mensen soms of regelmatig in de nacht, met name in de zorg, transport en opslag, horeca en industrie.
Aankaarten bij werkgever
66 procent van de bedrijfsartsen heeft het werken in de nacht wel eens ter discussie gesteld bij werkgevers, zo blijkt uit de enquête. Toch leidt dit slechts een enkele keer tot structurele verbeteringen voor werknemers. In de praktijk blijken bedrijven vooral bereid om het werk van individuele werknemers op advies van de bedrijfsarts (tijdelijk) aan te passen als iemand klachten heeft door het werken in de nacht. Soms met een verklaring van ‘ongeschiktheid voor het werk’ tot gevolg. "Ik denk dat we nachtwerk wat meer moeten zien te voorkomen," zegt Boyd Thijssens, voorzitter van de NVAB, tegen KRO-NCRV's Pointer."Natuurlijk zijn er sectoren waar het onvermijdelijk is, zoals in de zorg of bij de politie. Maar ik denk dat er te vanzelfsprekend gedacht wordt dat dit voor al het nachtwerk geldt." Volgens Thijssens wordt er bijvoorbeeld veel onnodig ’s nachts gewerkt in distributiecentra (‘voor 24 uur besteld, morgen in huis’) en verkiezen werkgevers het economisch belang vaak boven de gezondheid van werknemers.
Reactie minister
Volgens minister Karien van Gennip (SZW) is het geen politieke verantwoordelijkheid om nachtwerk dat niet noodzakelijk is, te voorkomen. "De verantwoordelijkheid en afweging om werknemers in de nacht in te zetten en goede maatregelen te nemen als nachtwerk nodig is, ligt bij werkgevers."
Strengere regelgeving over wanneer nachtwerk wel of niet noodzakelijk is, en dus mag worden toegepast, is volgens de minister daarom niet wenselijk. Naar aanleiding van het advies van de Gezondheidsraad is op verzoek van het ministerie wel in kaart gebracht welke preventieve maatregelen werkgevers kunnen nemen om nadelige gezondheidseffecten door nachtwerk te beperken, zoals powernaps en gezonde voeding.
