Globalisering en schaarste maken voedselindustrie kwetsbaar
8 april 2015 -
Naarmate voedselketens langer en complexer worden, neemt het risico op ongelukken toe. Daarnaast drijft schaarste de opkomst van fraude. Dat stelt PwC in een nieuwe publicatie over voedselveiligheid en voedselintegriteit.
Volgens PwC schaadt deze ontwikkeling het geloof in producenten, verwerkers, retailers en overheden. Ook leidt het tot forse economische schade. Volgens PwC vraagt de aard van hedendaagse mondiale en complexe toeleveringsketens om acties die de traceerbaarheid en transparantie in de voedselketen verhogen.
Veilig en integer voedsel
De publicatie van PwC valt samen met de jaarlijkse Wereldgezondheidsdag. Dit jaar vraagt de WHO om meer aandacht voor veilig en integer voedsel. Dat is volgens PwC-partner Hans Schoolderman hard nodig. "Van melamine in babymelk en genetisch gemodificeerde vervuilde gewassen tot vervalste wijn en incorrecte etikettering, de voedingsmiddelenindustrie wordt als nooit tevoren uitgedaagd. Het vertrouwen in voeding is gedestabiliseerd en om die reden willen consumenten meer weten over de voeding die ze zelf en hun kinderen eten. Hun vertrouwen is niet langer vanzelfsprekend."
Besmette levensmiddelen
Volgens de WHO sterven er wereldwijd jaarlijks 2,2 miljoen mensen aan de gevolgen van ziektes veroorzaakt door besmette levensmiddelen. De WHO becijferde de economische schade door de EHEC-crisis in 2011 op totaal ruim 1,5 miljard dollar. Driekwart van de voedselbedrijven heeft jaarlijks met een terugroepactie van voedsel te maken. In Nederland zijn consumenten opgeschrikt door onder meer paardenvleesfraude en een grote eierfraudezaak. Schoolderman: "Het zijn echt niet alleen kleine en onervaren bedrijven of opkomende economieën die kwetsbaar zijn. Voedselketens - het proces van boerderij tot bord - worden alsmaar langer en complexer.' Een andere uitdaging is de groeiende wereldbevolking. In 2050 zal wereldwijd 70 procent meer voedselproductie nodig zijn. 'Hoe voeden we al deze mensen in de wetenschap dat voedingsmiddelen schaarser worden. Van schaarste weten we bovendien dat het fraude in de hand werkt."
Strengere regels
De WHO grijpt Wereldgezondheidsdag aan om te pleiten voor meer maatregelen op het gebied van veilig en integer voedsel. De afgelopen twee jaar is er al veel nieuwe regelgeving omtrent voedselveiligheid ontstaan. Zo geeft de Food Safety Modernization Act de Amerikaanse toezichthouder verregaande bevoegdheden om in te grijpen. In Europa zijn sinds 1 april strengere regels over de etikettering van de oorsprong van vlees van kracht. Dat is volgens Schoolderman een goede zaak. "Maar het draait vooral om een mentaliteitswijzing in de voedingsindustrie. Consumenten verwachten van voedselbedrijven dat zij verder gaan dan de wettelijke minimumnormen om de veiligheid en kwaliteit van hun product te waarborgen. Ze worden bewuster en leggen de lat steeds hoger."
Volgens hem zoeken voedselbedrijven naar manieren om het vertrouwen van consumenten en overheden terug te winnen. "Door de lage marges zijn voedselbedrijven kampioen in efficiënte bedrijfsvoering. De bedrijven van de toekomst daarentegen stellen de consument centraal en gaan voor het lange termijn resultaat. Deze voorbeeldbedrijven zijn bezig om samen met hun toeleveranciers meer transparantie over hun keten te krijgen. Ze investeren in technologische oplossingen om de traceerbaarheid te verbeteren en zijn bezig met het ontwikkelen van een voedselveiligheidscultuur die verder gaat dan alleen het naleven van de normen. Dat is de omslag die de voedingsindustrie wereldwijd nu moet maken."
Dit zijn volgens PwC de tien grote veranderingen in de voedingsindustrie.
