Meerwaarde werknemersparticipatie bewezen, maar nauwelijks benut
17 maart 2014 -
60 procent van de werkgevers en werknemers staan positief tegenover de participatie van personeel in het eigen bedrijf. Maar vier procent brengt dit ook daadwerkelijk in praktijk. Dat blijkt uit een onderzoek van de Erasmus Universiteit uitgevoerd in opdracht van de Stichting Nederlands Participatie Instituut (SNPI) in samenwerking met werkgevers en vakbonden.
De onderzoeksresultaten werden op 13 maart gepresenteerd tijdens het SNPI congres ‘Delen is het nieuwe ondernemen’.
Nederland loopt internationaal achter
Nederland loopt internationaal achter op het gebied van financiële werknemersparticipatie (FWP), bijvoorbeeld door een winstdelingsregeling, aandelen of opties. In Groot Brittannië en Frankrijk zijn dergelijke regelingen heel gebruikelijk. Volgens het SNPI liggen hier - juist in deze economisch zware tijden - grote kansen voor werkgevers en werknemers. Eerder wetenschappelijk onderzoek toonde al aan dat financiële werknemersparticipatie de binding tussen bedrijf en medewerker versterkt, de productiviteit verhoogt, het bedrijfsresultaat verbetert en bijdraagt aan een sterkere concurrentiepositie.
Delen in modern ondernemen
De onderzoeksresultaten laten zien dat een moderne ondernemer bereid is te delen en omgekeerd dat de moderne werknemer eveneens kan participeren. Werkgevers (78 procent) en werknemers (62 procent) in Nederland staan in ruime meerderheid positief tegenover financiële werknemersparticipatie. De financiering ervan wordt deels gezien als een gezamenlijke verantwoordelijkheid en deels als een aspect dat voor rekening van werkgevers moet komen. Toch zijn werkgevers terughoudend met het toekennen van meer zeggenschap (bijvoorbeeld in de vorm van aandelen) en blijken zowel werkgevers als werknemers FWP vooral te benutten voor extra beloning (winstdeling) en binding met de onderneming. Zeggenschap wordt wel belangrijk gevonden (26 procent) maar andere motieven spelen een grotere rol.
Geen vervanger voor medezeggenschap
Werkgevers en werknemers zien FWP niet als een vervanging van medezeggenschap. De tevredenheid over bestaande medezeggenschapregelingen in Nederland is groot. Zowel werkgevers als werknemers zijn (zeer) positief (65 procent respectievelijk 80 procent) over het functioneren van medezeggenschap en in het bijzonder van de ondernemingsraad.
Niet voor flexibel personeel
Werkgevers en werknemers delen beide de opvatting dat FWP niet is weggelegd voor zzp’ers en uitzendkrachten. De binding met de onderneming is daarvoor te zwak. Voor werknemers met een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd geldt een iets genuanceerder standpunt. Slechts een deel van de respondenten vindt dat deze werknemers wel in aanmerking moeten komen voor FWP.
