25 oktober 2016 -
Steeds meer organisaties willen hun cultuur aanpassen aan de steeds sneller veranderende omgeving. Het liefst wilt u dat die transformatie van nature gaat, zonder al te veel hulp van buitenaf.
Volgens Oscar Jansen, auteur van het boek ‘Shit Happens’ en natuurlijk leiderschap coach, helpt het om een blik te werpen in een organisatie waar verandering als van nature gaat: de biologische boerderij. Al spittend in de bodem van Landjuweel ontdekte hij een belangrijke change agent: de worm. Dus geen dure adviseur van buitenaf, maar gewoon eigen medewerkers.
Gezonde bodem zorgt voor gezonde resultaten
In zijn werk ontleent Jansen de leiderschap tips aan de biologische tuinvrouw Christa en alle groei- en ontwikkelprocessen op de boerderij Landjuweel de Hoeven in Dalfsen.
"De bodem op de biologische boerderij is dé basis voor groei en ontwikkeling. Een gezonde en levende bodem zorgt voor gezonde resultaten," aldus tuinvrouw Christa. De biologische bodem is levend: er zijn miljoenen, nee miljarden, kleine organismen actief. Zij zorgen voor een voedingsrijke bodem, waar de planten volop uit kunnen putten. Net als de cultuur in organisaties zijn de processen in de bodem onzichtbaar, maar o zo belangrijk, ontdekte Jansen.
Transitie van ego naar eco bodem
Jansen maakt een vergelijking tussen twee verschillende management methodes in organisaties en de gangbare en biologische landbouw:"De transitie van een bodem gemanaged vanuit Angelsaksisch - egocentrisch – perspectief naar Rijnlands – ecologisch – perspectief vergt drie tot vijf jaar én een – interne - change agent bij uitstek: de worm." De Angelsaksische bodem is volgens Jansen niet zo levend en voedselrijk als de Rijnlandse. "Door het gebruik van kunstmest, oftewel stress of bonussen, wordt de bodem niet gevoed, maar de wortels van de planten. De planten groeien dan weliswaar heel hard, maar ze wortelen niet diep in de organisatie en vallen, door de snelle groei, eerder om en zijn ziektegevoelig."
Koester de worm
Welke randvoorwaarden creëert de biologisch tuinvrouw Christa om te zorgen voor een levende en voedende cultuur? Jansen:" Christa voedt de bodem met compost, oftewel: verwerkte problemen in het organisatie systeem. De basis van compost is organische reststromen: oogstresten en onkruid. Via een ingenieus transformatie proces, waar Christa af en toe, op het juiste moment, ingrijpt, ontstaat het zwarte goud, de compost."
En nu komt de worm ten tonele. "Deze medewerker is in staat de getransformeerde problemen, oftewel inzichten op basis van het leren van fouten, om te zetten in opneembaar voedsel voor de planten," vertelt een enthousiaste Jansen. "Door het werk van de worm veranderd de bodem van een gangbare boerderij, Angelsaksische organisatie, naar een levende en voedende bodem van een biologische, Rijnlandse, boerderij."
Voorwaarden biologisch change management
Welke verander lessen leren we van de biologische boerderij? Jansen somt op:
Neem de tijd: verandering van de cultuur duurt drie tot vijf jaar
Een levende en voedende bodem van uw organisatie, de cultuur, als basis voor natuurlijke groei en ontwikkeling
Voedt de bodem van uw organisatie met compost. Zorg dat er inzichten door te leren van fouten
Begeleid het composteringsproces: ondersteun leer processen. Fouten maken is verplicht er van leren ook
Stop met kunstmest: bonussen en stress zorgen voor kwetsbare medewerkers die niet stevig geworteld zijn in uw organisatie
