Individuele klachtprocedure sociale rechten van kracht
10 mei 2013 -
Sinds deze week kunnen burgers uit tien landen bij het VN-Comité voor Economische, Sociale en Culturele Rechten in Genève een klacht indienen tegen hun nationale overheid wanneer zij menen dat hun sociale rechten worden geschonden. Een belangrijke verbetering van het internationaal toezicht op de naleving van sociale rechten, zoals het recht op huisvesting, op voedsel, op gezondheidszorg en op onderwijs.
Onder de eerste tien landen bevinden zich de EU-landen Spanje, Portugal en Slowakije. Nederland heeft het facultatieve protocol wel getekend, maar nog niet bekrachtigd. Dat betekent dat mensen in Nederland nog geen toegang hebben tot dit internationaal rechtsmiddel.
Nederlandse overheid
Het College voor de Rechten van de Mens roept de Nederlandse overheid op om het voorbeeld van de tien landen te volgen en het protocol zo snel mogelijk te ratificeren. Voor de overheid zou de individuele klachtenprocedure geen nieuwe inhoudelijke verplichtingen met zich meebrengen. Nederland heeft het verdrag waar sociale rechten in zijn opgenomen (Internationaal Verdrag Economische Culturele en Sociale Rechten) al in 1978 geratificeerd. Daarmee erkent Nederland al 35 jaar dat economische, sociale en culturele rechten bindend zijn. Ratificatie van het klachtenprotocol zou het wel mogelijk maken dat mensen zich via individueel handelen op hun rechten kunnen beroepen, wanneer zij bijvoorbeeld zomaar uit hun huis worden uitgezet of als aan kinderen scholing wordt onthouden. Dit kan alleen als je in eigen land geen mogelijkheden meer hebt het aan de rechter voor te leggen.
In 2012 antwoordde de toenmalige minister van Buitenlandse Zaken op vragen van Kamerlid Timmermans dat diverse EU-landen aarzelingen hadden om het facultatief klachtenprotocol te ratificeren, en dat de Nederlandse regering er de voorkeur aan gaf eerst verdere ontwikkelingen af te wachten in de uitspraken van het ESC-comité. Het College voor de Rechten van de Mens hoopt dat de inwerkingtreding van het protocol binnen de huidige Nederlandse regering tot een heroverweging van het standpunt zal leiden.
