Verkiezingen zorgen voor korte opleving in consumentenemoties
15 oktober 2012 -
Terwijl consumenten al geruime tijd in mineur zijn, was er tijdens de verkiezingen sprake van een korte, felle opleving in consumentenemoties. Consumenten voelden zich in de nasleep van de verkiezingen veel minder negatief als ze dachten aan hun financiële toekomst.
Het vertrouwen in politici dat in het afgelopen jaar afnam, was daarbij even terug. Blijvend vertrouwen in politieke daadkracht kan het voorzichtige herstel van de binnenlandse consumptie ondersteunen. Dat blijkt uit de nieuwste editie van de Tilburg Consumer Outlook Monitor (TILCOM) van Tilburg University en CentERdata onder Nederlandse consumenten.
Ecomotion-index
De TILCOM-barometer van consumentenemoties, de zogenaamde Ecomotion-index, kwam in september 2012 uit op 23,7; exact hetzelfde als een kwartaal ervoor. Dat betekent dat Nederlanders 23,7 procent meer positieve dan negatieve emoties ervaren als zij over hun financiële toekomst denken. Een jaar geleden lag de index nog aanzienlijk hoger, rond 35. Waar het niveau van de index nog steeds laag ligt, werd in de periode na de verkiezingen op 12 september echter een korte, maar sterke opleving in consumentensentimenten opgetekend. Nederlanders waren als gevolg van de verkiezingen minder negatief gestemd, gevoelens van pessimisme, onzekerheid en boosheid zwakten af. Jorna Leenheer van CentERdata: "Dit illustreert de invloedrijke rol die de politiek in de crisis heeft. Zonder dat er specifieke beleidsmaatregelen worden genomen, kan het vertrouwen in politici de emoties over de eigen financiële situatie beïnvloeden. Deze consumentenemoties hebben vervolgens een direct effect op consumentenbestedingen en dus de reële economische ontwikkelingen."
Het vertrouwen in politici ligt op een vrij laag niveau in vergelijking met andere beroepsgroepen (huisartsen, ondernemers, professoren) en staat sinds 2011 verder onder druk. Leenheer: "Het is nodig dat de nationale politiek vertrouwen terugwint, met name onder Nederlanders vanaf pakweg 35 jaar. Dit is niet enkel voor de politiek zelf essentieel, maar evenzeer voor het herstel van de economie."
Snelle formatie gewenst
In het afgelopen kwartaal begonnen de aankoopplannen van consumenten heel voorzichtig aan te trekken. De kans op de aankoop van een huis in het komend jaar ligt op 4 procent, een half procentpunt hoger dan in het voorgaande kwartaal. Waar de aankoopkans nog lang niet op het oude niveau ligt, is deze opleving hoopvol voor het herstel van de economie. Leenheer: "Het is te hopen dat de stijging van de BTW (per 1 oktober) de opleving in consumptieplannen in het komend kwartaal niet ongedaan maakt. De politiek kan de binnenlandse consumptie ondersteunen met duidelijkheid en daadkracht, een snelle formatie is vanuit dat oogpunt gewenst."