Hoe échecs als bij Ahold, KPN en Numico kunnen gebeuren
5 maart 2003 -
Waarom waren er op het 'moment suprême' geen krachten binnen Ahold, KPN en Numico die de bedrijfsleiding waarschuwden tegen de risico's van hun risicovolle investeringen in respectievelijk US Foodservice, de bijna onbetaalbare UMTS-licenties en de belangen in de krimpende vitamine-industrie. Volgens Paul van der Marck is het een fenomeen dat in de politicologie Group think wordt genoemd.
Group think is een soort van collectieve extase waarin een groep kan raken, waarbij het belangrijker is om unanimiteit te bereiken dan het realistisch bestuderen van alternatieven. Een dergelijke situatie doet zich doorgaans voor bij een acute crisis (zoals de Cuba-crisis), maar de auteur stelt dat hetzelfde kan gebeuren bij een extreme euforie.
Bejubeld Daarvan was bij Ahold, KPN en Numico sprake. De drie bedrijven waren op het moment dat de spectaculaire overnames werden voorbereid helden van de beurs. Zowel de leiding van KPN als van Ahold werden ronduit bejubeld. Dat is een prima voedingsbodem voor Group think.
Kenmerken van group think Kenmerken van Group think zijn onder meer de volgende:
1. De illusie van onkwetsbaarheid 2. Denken in stereotypen ('Buitenstaanders zijn lastig') 3. Geloven in het eigen gelijk 4. Oprecht geloof in de morele rechtvaardiging van de eigen acties 5. Onbewuste zelf-censuur om de moraal niet te verstoren
Hoe kan het anders? Bestuurders, commissarissen en accountants lijken in het Nederlandse model (gezien de recente gebeurtenissen) gemakkelijk in een group-think-situatie te kunnen belanden. Het corporate governance model in Nederland behoeft dan ook aanpassing, aldus Van der Marck, zodat er meer ruimte is voor een kritische blik van buitenaf.
Artikel lezen In een artikel op M@n@gement zet Van der Marck, adviseur bij Ordina, zijn betoog uiteen. Klik hier om het hele artikel te lezen.