De armoede in Nederland is in 2011 fors gestegen en zal dit en volgend jaar verder toenemen vanwege de economische crisis. Dat blijkt vandaag uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek en het Sociaal en Cultureel Planbureau.
Het CBS hanteert een armoededefinitie voor huishoudens, terwijl het SCP een afwijkende definitie hanteert voor individuele personen.
Volgens het SCP voldeden in 2011 1.126.000 Nederlanders – 7,1 procent van de bevolking – niet aan het zogenoemde niet-veel-maar-toereikend criterium. Dat is een normbedrag dat is gebaseerd op minimaal vereiste uitgaven voor voedsel, kleding, wonen en sociale participatie. In 2010 voldeden 6,1 procent van de Nederlanders niet aan deze norm.
Daarnaast kwamen vorig jaar 604.000 huishoudens, ofwel 8,7 procent van het totaal, onder de lage-inkomensgrens uit. In 2010 zat 7,4 procent van de huishoudens onder de grens van het CBS.
Volgens de SCP-definitie is er met name sprake van armoede onder uitkeringsgerechtigden en zelfstandigen. Volgens de CBS-definitie zat in 2011 68 procent van de huishoudens die een bijstandsuitkering kregen onder de lage-inkomensgrens. Daarnaast leefde vorig jaar een kwart van de niet-westerse huishoudens volgens deze definitie in armoede.
Het CBS meldt dat de armoede in Nederland vooral sinds de recessie van 2011 is beginnen op te lopen en niet zozeer in het kielzog van de recessie van 2008 en 2009. In 2012 zal waarschijnlijk 9,2 procent van de huishoudens onder de lage-inkomensgrens van het CBS uit te komen. In 2013 moet dit stijgen naar 9,4 procent. De armoede volgens de SCP-definitie zal waarschijnlijk stijgen naar 7,5 procent dit jaar en 7,6 procent volgend jaar.
Het CBS merkt op dat de voorspellingen sterk afhankelijk zijn van de ontwikkeling van de werkloosheid. In september voorspelde het Centraal Planbureau dat de werkloosheid zal stijgen van 5,3 procent in 2011 naar 7,0 procent in 2013.
De economie van de eurozone zal pas in de tweede helft van 2013 beginnen te herstellen en daardoor voor het tweede jaar op rij krimp laten zien. Dat heeft ECB-president Mario Draghi vanmiddag gezegd tijdens de maandelijkse persconferentie in Frankfurt, waar conform de verwachting geen nieuwe maatregelen werden aangekondigd.
Draghi zei dat een “geleidelijk herstel” ergens “later” in de tweede helft van 2013 moet plaatsvinden, in lijn met uitlatingen van de ECB-president eind november.
De uitspraken van Draghi kwamen nadat ECB-economen vandaag hun groeiramen voor met name 2013 scherp verlaagden naar krimp van 0,9 procent tot groei van 0,3 procent. In september werd nog gerekend op krimp van 0,4 procent tot groei van 1,4 procent.
Draghi heeft vanwege het aanhouden van de crisis in de regio steeds zijn groeiverwachtingen moeten verlagen. Een jaar geleden zei de ECB-president nog dat de economie in de tweede helft van 2012 moest herstellen.
Vanochtend bevestigde Eurostat juist de nieuwe recessie in de eurozone, de krimp van het bruto binnenlands product van 0,2 procent in het tweede kwartaal en 0,1 procent in het derde kwartaal. In het vierde kwartaal kan de economie met circa een half procent krimpen, bleek uit de inkoopmanagersindexen van onderzoeksbureau Markit.
Daarentegen lijkt de inflatie volgend jaar wel aan de doelstelling voldoen en zal de inflatie waarschijnlijk 1,1 tot 2,2 procent bedragen.
In november zwakte de inflatie af tot 2,2 procent vanwege minder sterke stijgingen van de voedsel- en energieprijzen. In oktober bedroeg de inflatie 2,5 procent.
Eerder vandaag handhaafde de ECB conform de verwachting de rente op 0,75 procent. Volgens de ECB-president was er een “brede discussie” over het rentebesluit, maar werd uiteindelijk besloten niets te doen.
Conform verwachting zei Draghi dat de ECB banken onbeperkte liquiditeit zal blijven verstrekken.
Wall Street gaat een vlakke opening tegemoet nadat de beurzen in New York woensdag nog hoger sloten op optimisme over fiscal cliff.
De eerste steunaanvragen namen in de week eindigden op 1 december met 25.000 af tot 370.000. Economen geraadpleegd door Bloomberg hadden gerekend op 380.000 nieuwe aanvragen. Wel werd het cijfers over de voorgaande week met 2.000 opwaarts bijgesteld naar 395.000.
Vrijdag komt de Amerikaanse overheid met het belangrijke maandelijkse banenrapport. Economen rekenen op een afname van de banengroei tot 90.000, een tempo waarbij het werkloosheidsniveau weinig verandert. Het ADP banenrapport van afgelopen woensdag wees op een banengroei van 118.000 stuks.
Conform verwachting liet de Europese Centrale Bank de rente donderdag onveranderd op 0,75 procent. Ook de depositorente en de strafrente werden gehandhaafd, op respectievelijk 0,00 en 1,50 procent.
Verder is het nog altijd de fiscal cliff die het sentiment op de aandelenmarkten bepaalt. Democraten en Republikeinen zoeken, onder druk van de naderende deadline, weer contact met elkaar.
Democraten zullen naar verwachting water bij de wijn moeten doen over de verlagingen van de overheidsuitgaven waar Republikeinen met name op aansturen. Republikeinen op hun beurt zullen de weerstand tegen verhogingen van de belastingtarieven voor de rijken moeten opgeven.
De Amsterdamse beurs heeft donderdag de recordstand verder aangescherpt. De AEX won 0,7 procent op 341,29 punten. Dit betekent een slot boven de belangrijke steun van 340 punten. De weerstand op 342 werd slechts intraday doorbroken.
Andre van Eerden van Aberfeld Vermogensbeheer meent dat "de beurs er goed bijligt" en dat de macrocijfers "geen roet in het eten gooiden".
De trend is volgens de vermogensbeheerder duidelijk omhoog en we zitten inmiddels in een heuse eindejaarsrally. Van Eerden sluit een AEX van 360 voor dit jaar niet uit. Wel verwacht de vermogensbeheerder morgen eventuele winstnemingen voor het weekend.
Conform verwachting liet de Europese Centrale Bank de rente donderdag onveranderd op 0,75 procent. Wel was er binnen de top van de centrale bank verdeeldheid over het handhaven van de rente. Een aantal topmannen wilde deze juist verlagen nu de eurozone dieper in een recessie raakt en ook volgend jaar ook krimpt.
Een aantal topmannen van de Europese Centrale Bank heeft tevergeefs aangestuurd op een renteverlaging nu de eurozone dieper in een recessie aan het raken is en naar verwachting ook volgend jaar zal krimpen. Dat blijkt uit de maandelijkse persconferentie met ECB-president Mario Draghi.
Draghi zei vanmiddag tijdens de toelichting op het rentebesluit dat tijdens de monetaire vergadering een “brede discussie” heeft plaatsgevonden over een renteverlaging. Uiteindelijk werd bij een meerderheid besloten de rente te laten staan op 0,75 procent, terwijl vorige maand nog unaniem werd besloten de rente te handhaven.
De euro/dollar daalde van 1,308 naar 1,302 op die uitspraken, ook omdat de Draghi zei dat de ECB “operationeel gereed is” voor een negatieve depositorente, wat zou gebeuren als de rente nog eens met een kwart procentpunt wordt verlaagd.
Volgens Carsten Brezski, een econoom bij ING in Brussel, is een renteverlaging juist “bijna van tafel.”
“Ik denk dat ze een negatieve depositorente liever niet zouden willen hebben” tenzij de economische lichtpuntjes een “valse start” blijken te zijn,” zegt Brzeski.
Draghi klampte zich donderdagmiddag vast aan een handvol economische indicatoren die de afgelopen weken een minder somber beeld lieten zien en de sinds de zomer steeds positievere stemming op de financiële markten. Ook herhaalde de ECB-president uitspraken dat een “geleidelijk herstel” ergens “later” in de tweede helft van 2013 moet plaatsvinden en dat de neerwaartse risico's voor de economie sterker zijn.
De uitspraken van Draghi kwamen nadat ECB-economen vandaag hun groeiramen voor met name 2013 scherp verlaagden naar krimp van 0,9 procent tot groei van 0,3 procent. In september, toen ook al een verlaging plaatsvond, werd nog gerekend op krimp van 0,4 procent tot groei van 1,4 procent.
Daarnaast bevestigde Eurostat vanochtend de nieuwe recessie in de eurozone. Over het tweede kwartaal kromp het bruto binnenlands product met 0,2 procent en met 0,1 procent in het derde kwartaal. In het vierde kwartaal kan de economie met circa een half procent krimpen, bleek uit de recente inkoopmanagersindexen van onderzoeksbureau Markit. In oktober steeg de werkloosheid in de eurozone juist naar een nieuw record op 11,7 procent.
Draghi bracht daar tegen in dat het monetaire beleid al “zeer ruim” is en dat de ECB veel heeft gedaan om de economie te helpen. Volgens Draghi is het aan overheden om hun economieën meer concurrerend te maken en daarmee voor groei te zorgen.
De ECB is “aan het afwachten en duimen”, concludeert Brzeski. “De ECB wil het liefst via onconventionele maatregelen iets gaan doen,” aldus de econoom, wijzend op het nieuwe obligatieaankoopprogramma OMT.
Brezski stelt dat de ECB “zeer blij” is dat de rentestanden voor landen als Spanje dalen vanwege het psychologische effect van het OMT, dat pas kan worden ingezet als een eurolidstaat Europa officieel om noodfinanciering verzoekt.
Tijdens de persconferentie benadrukte Draghi nogmaals ontevreden te zijn over de financiële versplintering van de eurozone, de uiteenlopende rentestanden en kredietomstandigheden voor met name het bedrijfsleven.
“We zijn hierover aan het denken en moeten deze financiële fragmentatie in de eurozone zien te overkomen,” zei Draghi.
Brzeski stelt dat de ECB mogelijk nog iets nieuws “aan het uitdokteren” kan zijn, alhoewel de voorkeur lijkt uit te gaan naar het inzetten van het OMT.
