27 oktober 2005 -
Mensen waarderen het doneren van bloed omdat het vrijwillig is. Maar die waardering verdwijnt als er een hoge beloning tegenover staat. Die tegenstelling signaleerde Jeroen van de Ven in zijn proefschrift naar psychologische drijfveren bij economisch handelen.
Voor zijn dissertatie ontving Van de Ven donderdag in Voorburg uit handen van minister Van der Hoeven (Wetenschap) de Huygens Wetenschapsprijs 2005.
Niet belonen De motivatie die mensen van binnenuit hebben, wordt door beloningen soms juist verdrongen, stelt de econoom. Dit betekent dat het soms beter is om niet te belonen dan wel. President N. Wellink van de Nederlandsche Bank bestreed eveneens dat economische modellen altijd maar een afdoende verklaring bieden voor menselijk handelen. Een fooi in een restaurant is niet alleen een beloning voor goed gedrag, opperde Wellink. "Het afkopen van een schuldgevoel omdat je lekker hebt gegeten terwijl de ander werkt tegen een uurloon waarvan dit eten niet te betalen is? Of is het een bedankje voor de snelle service, sneller dan bij de anderen in het restaurant."
Baanbrekend De jury kwalificeerde het proefschrift van Van de Ven als baanbrekend omdat hij onderzoek uit de psychologie en experimentele economie verenigde in economische modellen. De prijs bestaat uit een geldbedrag van 10.000 euro en een bronzen beeld van de zeventiende-eeuwse wetenschapper Christiaan Huygens.
