1 april 2004 -
Loonmaatregelen zijn geen geschikt middel om de arbeidsproductiviteit te vergroten. Hoge lonen hebben een kortstondig effect op de arbeidsproductiviteit.
Dat effect ebt echter snel weg, omdat werknemers daar alleen op het moment van verandering een prikkel door krijgen. Dat concluderen twee onderzoekers van het Centraal Planbureau (CPB) in een discussiestuk.
Schadelijk Op lange termijn is een loongolf naar verwachting zelfs schadelijk voor de arbeidsproductiviteit. Een te hoog loonniveau betekent in alle gevallen dat er voor dat geld geen nieuwe banen bijkomen, en dus tot extra werkloosheid.
Evenwicht Volgens de onderzoekers is de economie het meest gebaat bij een loonniveau dat de arbeidsmarkt in evenwicht houdt. Dat betekent dat bij een hoge werkloosheid de salarissen laag moeten liggen. Bij een krappe arbeidsmarkt kunnen de lonen dan omhoog.
Innovatie Een belangrijk middel om de arbeidsproductiviteit structureel te verhogen, is een goed mededingingsbeleid. Alleen als de concurrentie groot is, blijven bedrijven scherp en is er sprake van innovatie, aldus de onderzoekers.
Poldermodel Loonmatiging was het fundament van het poldermodel, waar Nederland in de jaren negentig zoveel lof mee oogste. Het is een onomstreden middel om werkloosheid terug te dringen, maar sommige economen vrezen dat het een negatief effect heeft op innovatie.
Zwakke broeders Door een laag loonniveau kunnen marginale bedrijven met lage winsten en productiviteit toch blijven voortbestaan, omdat de loonkosten laag zijn. Dit belemmert een stijging van de arbeidsproductiviteit. Door een loongolf zouden deze zwakke broeders afvallen en zou de Nederlandse economie op de lange termijn sterker worden, menen economen. Het CPB is het daar niet mee eens, omdat het bureau vindt dat de invloed van een stabiele arbeidsmarkt wordt onderschat, en heeft de discussie geopend.