10 december 2003 -
Grote bedrijven hebben een belangrijke slag gewonnen in de strijd die zij met de commissie-Tabaksblat voerden over beperkingen aan de beloning van topmannen. In de definitieve gedragsregels voor deugdelijk ondernemingsbestuur, die dinsdag naar buiten kwamen, zijn strenge regels over het beloningsbeleid afgezwakt.
De code legt bonussen niet aan banden. De speelruimte voor gouden handdrukken is verruimd. Eerder had naamgever en commissievoorzitter Morris Tabaksblat nog aangegeven dat aan de conceptcode maar weinig veranderd zou worden.
Wettelijke regeling De definitieve code werd gisteren aangeboden aan minister Zalm van Financièn. De regering heeft toegezegd snel met een wettelijke regeling te komen waarin staat dat bedrijven de code moeten naleven. Wijken ondernemingen af van de aanbevelingen, dan moeten ze de aandeelhouders uitleggen waarom dat gebeurt.
Kritiek Tabaksblat kreeg veel kritiek over zich heen, nadat hij deze zomer zijn eerste aanzet tot de code had gepubliceerd. Het bedrijfsleven meende dat buitenlandse topmanagers niet meer in Nederland wilden werken wegens de strikte beperkingen aan het beloningsbeleid. De commissie kreeg 257 reacties op de conceptcode, waarvan het grootste deel over de salariseisen ging.
Gouden handdruk Voorstellen om de bonussen en de vrije aandelenhandel van topmannen in te perken hebben het uiteindelijke pakket gedragsregels niet gehaald. Ook het idee dat een gouden handdruk maximaal één jaarsalaris mag omvatten, is opgerekt. De afvloeiingsregeling is verruimd tot maximaal twee jaar. De vakbonden CNV en FNV reageerden teleurgesteld op deze verandering. Volgens CNV moet de gouden handdruk aan de top volledig verdwijnen, omdat het riante salaris van bestuurders hun financiële risico's ruimschoots compenseert.
Bekendmaking beloning Maar Tabaksblat is ook met een nieuwe aanbeveling gekomen die de beloning van topbestuurders in goede banen moet leiden. Ondernemingen moeten hun beloningsbeleid voor topmanagers direct bekend maken. Tot nu toe was dat slechts een verplichting voor het jaarverslag. Die extra regel hebben bestuurders te danken aan de commotie bij Ahold. Het supermarktconcern gaf de miljoenenbeloning van de nieuwe topman Anders Moberg slechts stukje bij beetje prijs. Dat leidde tot vurige discussies, die president-commissaris Henny de Ruiter van Ahold de kop kostten.
Commissariaten De commissarissen kunnen hun eigen zege vieren, hoewel het een beperkte overwinning is. In de conceptcode stond nog dat een persoon niet meer dan vijf commissarisposten mag bezetten. De toezichthouders hadden daar stevige kritiek op en in de uiteindelijke gedragsregels staat nu dat de beperking geldt voor commissariaten bij beursgenoteerde bedrijven. Met deze ingreep hoopt de commissie-Tabaksblat de "kring personen waaruit bijvoorbeeld universiteiten hun commissarissen rekruteren, niet te beperken".
Beursgenoteerde ondernemingen De code-Tabaksblat geldt per 1 januari voor Nederlandse ondernemingen met een beursnotering. Andere bedrijven vallen buiten de regels, hoewel sommige onderdelen van de code ook voor bijvoorbeeld institutionele beleggers opgaan. Tabaksblat heeft aandeelhouders, vooral de grote spelers, opgeroepen om te controleren of bedrijven zich aan de gedragsregels houden.
