U spreekt voor een groep, u neemt het woord in een vergadering, u beantwoordt vragen in een sollicitatiegesprek of u voert een geanimeerde conversatie tijdens een nieuwjaarsreceptie. Waar laat u dan uw handen? Misschien hebt u daar nooit zo bij stilgestaan. Toch is dit een vraag die mij regelmatig gesteld wordt als het gaat om effectieve communicatie. Is het goed om ondersteunende gebaren te maken als je spreekt of leiden die bewegingen juist af van de inhoud? En waar laat u uw handen als u luistert? Laat u ze naar beneden hangen, steekt u ze in uw zak, vouwt u ze over elkaar of plaatst u ze misschien nonchalant op uw heupen?
De communicatie in de hand
Als mensen spreken of luisteren, weten ze vaak met hun handen geen raad. Dit is er zelfs mede de oorzaak van dat veel rokers het zo lastig vinden om met roken te stoppen. Als zij een sigaret kunnen vasthouden, hebben hun handen tenminste wat te doen. De sigaret geeft hen letterlijk houvast. In veel spannende situaties zoeken mensen graag iets om vast te houden. Tijdens congressen houden sprekers zich soms krampachtig vast aan de katheder, het papier met hun tekst, een viltstift of de afstandbediening voor hun presentatie. In vergaderingen zijn pennen, paperclips en plastic roerstaafjes geliefde voorwerpen om de handen bezig te houden. En als er geen voorwerpen aanwezig zijn, zoeken hun handen vaak steun in het gezicht. Ze wrijven over hun wang, beroeren hun neus of grijpen zich vast aan hun kin.
