zoeken Nieuwsbrief
      Linkedin    Twitter   
  
artikelen
 

Gebruik uw emoties doelgericht

Door: Frank van Marwijk
 
Huilbuien, driftaanvallen, openlijke verwarring, diepe zuchten, voortijdig vertrekken. Tijdens vergaderingen kunnen elk van deze emotionele uitingen voorkomen. U weet niet altijd wat een ander werkelijk voelt, maar u hoeft ook zelf niet het achterste van uw tong te laten zien. Als u wilt, kunt u uw emoties verbergen of juist accentueren. Door uw emotie-uitingen subtiel te reguleren kunt u daar effectief gebruik van maken.

Tijdens een vergadering kan het er soms heftig en emotioneel aan toe gaan. Vooral als zaken besproken worden die de gespreksdeelnemers niet onberoerd laten, kan dit soms gepaard gaan met hevige aanvallen van woede, teleurstelling, ontsteltenis of frustratie. Als u op zo'n moment onbewogen blijft, maakt dat de zaak in veel gevallen alleen maar erger. Door uw emoties niet te tonen, lijkt het of het u allemaal niet zoveel interesseert. Op zijn beurt kan een medewerker zich enorm geprikkeld tonen, maar is hij dat dan ook echt? U weet niet altijd wat een ander werkelijk voelt, maar u hoeft ook zelf niet het achterste van uw tong te laten zien. Als u wilt, kunt u uw emoties verbergen of juist accentueren. Door uw emotie-uitingen subtiel te reguleren kunt u daar effectief gebruik van maken.

Het effect van heftige emotie-uitingen
Huilbuien, driftaanvallen, openlijke verwarring, diepe zuchten, voortijdig vertrekken. Tijdens vergaderingen kunnen elk van deze emotionele uitingen voorkomen. Vaak is iemand die dit laat zien werkelijk geëmotioneerd door datgene wat zich tijdens de vergadering afspeelt. Dit treedt vooral op als de persoon in kwestie zich niet begrepen voelt. Uitingen van heftige emoties hebben een grote impact op het verloop van de vergadering en de besluitvorming. Het is zeker niet slecht om uw emoties te tonen. In veel gevallen kunt u er zelfs winst mee behalen als u op een expressieve manier weet duidelijk te maken wat uw gevoel er bij is. Dit werkt overtuigender dan alleen maar vertellen of schrijven dat u boos bent, terwijl u deze boosheid in persoonlijk contact helemaal niet toont. Het spijtige bij heftige emotie-uitingen is vaak dat degene die dat doet, meteen niet meer voor rede vatbaar is. De emoties hebben zo'n diepe uitwerking op de persoon zelf dat op dat moment niet meer normaal met die persoon valt te praten. Het beoogde effect blijft dan meestal uit en dat is jammer. Het is beter als u uw uitingen van emoties gecontroleerd en doelgericht weet te gebruiken.

Emotie is communicatie
Als iemand zich boos, blij of verdrietig toont, is dat niet alleen om opluchting te geven aan het gevoel zelf. Emoties hebben ook een belangrijke communicatieve functie. Als mensen samen een leuke film bekijken, wordt er meer gelachen dan wanneer ieder van hen die film afzonderlijk bekijkt. Als u een begrafenis van een vreemde bijwoont, kunt u geroerd worden door de emoties van de naasten van de onbekende overledene. Bij uitingen van emotie is er steeds sprake van wederzijdse beďnvloeding. Een woede-uitbarsting van een personeelslid tijdens een vergadering heeft effect op de sfeer van die vergadering. De andere aanwezigen worden geraakt door deze presentatie. Dit kan zich uiten in gedeelde boosheid, teleurstelling en zelfs angstgevoelens bij de andere gespreksdeelnemers. Het prijsgeven van je diepste gevoelens is een vorm van communicatie met grote impact. Het stelt de meningsvorming soms totaal in een ander daglicht. Door uw emoties gedoceerd en gecontroleerd te uiten of juist te verbergen, kunt u invloed uitoefenen op het verloop van de vergadering en de besluitvorming. Dit hoeven overigens niet eens uw echte emoties te zijn!

Accentueren of verbergen
De emoties die anderen van u zien, hoeven niet gelijk te zijn aan datgene wat u werkelijk voelt. Het is mogelijk om uw emoties te manipuleren en daarmee uw gesprekspartner op een verkeerd spoor te zetten. U kunt zich boos tonen terwijl u zich teleurgesteld voelt. U kunt uw vreugde verbergen en uw verbazing juist accentueren. Op deze manier kunt u doelgericht communiceren wat u meent te moeten voelen. U gebruikt uw emoties dan effectief om te bereiken wat u wilt. Soms wilt u expressief blijk geven van hetgeen u voelt en op andere momenten doet u er wijs aan dat niet te laten merken.

Al windt u zich van binnen nog zo op over een bepaald onderwerp, u kunt uw gesprekspartner het idee geven dat het u geheel koud laat. Met een pokerface tracht u wellicht elke emotie op uw gezicht te verhullen. Op sommige momenten is zo'n pokerface niet gemakkelijk en probeert u de emotie onzichtbaar te maken door een alternatieve emotie voor te wenden.

Het laten zien van een andere emotie dan de emotie die u werkelijk voelt is iets dat in de praktijk vaak voorkomt. Stelt u zich eens voor: uw collega zegt dat hij wordt ontslagen, maar daar bent u juist blij om. Nou, probeer dan maar eens een pokerface vol te houden! De kans bestaat dat uw mondhoeken toch onwillekeurig omhoog krullen. U moet koste wat het kost voorkomen dat uw collega uw binnenpretje bemerkt. In dat geval zult u waarschijnlijk een andere emotie laten zien. U zegt met boosheid in uw stem: 'Goh, wat rot dat ze je dat geflikt hebben!' of met een pruillip en trillende stem laat u weten: 'Eh, wat vervelend voor je en wat jammer ook voor het team!'. Door respectievelijk boosheid en teleurstelling voor te wenden tracht u de vreugde die u voelt te verbergen.

Emoties aanwenden om iets te bereiken
Wat u werkelijk voelt, hoeven anderen niet altijd te zien. Soms is het zelfs wenselijk om gevoelens te tonen die u in werkelijkheid helemaal niet heeft. Als u een boze brief heeft geschreven, is het zeker zinvol om te fronsen en met een wat luidere stem te spreken als de brief aan de orde komt, ook al voelt u die boosheid werkelijk niet. Als u een reprimande van uw leidinggevende krijgt, helpt het om aangeslagen naar beneden te blikken, ook als het u in werkelijkheid weinig interesseert. Doordat u op deze manier begrip lijkt te tonen, zal de verwijtenstroom in uw richting aanzienlijk minder lang voortduren. Als een collega zijn beloftes niet heeft waargemaakt zou u uw teleurstelling op theatrale wijze kunnen presenteren. Wellicht maakt die collega deze fout dan geen tweede keer. Misschien toont u uitbundige vreugde als tijdens een verkoopgesprek een onderwerp ter sprake komt waarover de klant enorm enthousiast is, maar dat u eigenlijk helemaal niet zo interessant vindt. Omdat u zo verheugd bent zal de klant daar uitgebreid over blijven doorpraten, daarmee kunt u tijd winnen waardoor andere onderwerpen waar u op dat moment geen zin in heeft mogelijk worden uitgesteld. Bovendien stijgt u in waardering bij de klant door u zo positief voor zíjn onderwerp te tonen. Wie weet waar dat later weer handig voor is.

Emoties verbergen met hetzelfde doel
Op andere momenten kan het nuttig zijn om de gevoelens die u heeft zo goed mogelijk te verbergen. Als een deelnemer aan de vergadering begint over een bepaald onderwerp dat u volslagen nieuw in de oren klinkt, is het verstandig om uw verbazing niet te laten merken. Uw openvallende mond en opgetrokken wenkbrauwen zouden er op kunnen duiden dat u zich onvoldoende heeft voorbereid. Dit komt uw geloofwaardigheid weinig ten goede. U wilt daarom misschien liever de schijn wekken dat u er al over heeft nagedacht, maar op dit moment nog geen mening daarover wilt uitspreken. In dat geval is het beter om begripvol te knikken, maar tegelijkertijd te fronsen terwijl u het betoog van deze persoon aanhoort.

Als een collega een voorstel op tafel legt dat u prachtig in de oren klinkt, is het tactisch niet altijd even slim om uitbundig uw vreugde te laten blijken. Het feit dat u het meteen zo mooi vindt, geeft u immers een slechtere positie in de onderhandelingen. Beter is het dan om uiting te geven van enige twijfel en schouderophalend te zeggen dat u wel akkoord wilt gaan als…

Herkennen van micro-expressies
Manipuleren van en met emoties is iets dat tijdens vergaderingen frequent wordt toegepast om iets te bereiken. Het is naďef om er vanuit te gaan dat elke deelnemer aan de vergadering zijn gedachten en gevoelens steeds in eerlijkheid verwoordt en toont. U bent niet de enige die zijn emoties verbergt, accentueert of anders laat zien dan ze echt zijn. Anderen kunnen zich ook anders voordoen dat ze zich in werkelijkheid voelen. Als u wilt weten wat uw gesprekspartner écht voelt, is het belangrijk om te kijken naar de micro-expressies die de persoon laat zien op het moment dat hij nieuwe informatie ontvangt.

Om een emotie te kunnen verbergen of te accentueren, moet u eerst weten wát je moet verbergen of accentueren. Op het moment dat u uw mening geeft over een onderwerp wat gevoelig is, zal uw gesprekspartner wellicht een fractie van een seconde zijn lippen samen persen als teken van boosheid, zijn wenkbrauwen optrekken als uiting van verrassing, diep inademen als schrikreactie of zijn wenkbrauwen naar elkaar trekken als teken van teleurstelling. De signalen die hij geeft tijdens deze eerste fractie van een seconde zijn zijn werkelijke emoties. Wat hij daarna toont kan toneelspel zijn. Het is dus belangrijk om te letten op de allereerste reactie in de mimiek van uw gesprekspartner. Dit vraagt oplettendheid, maar anders zullen deze micro-expressies u ontgaan.

De tweede golf
In april vorig jaar leerde ik u een handige methode voor systematische herhaling: De tweede golf. Lees deze week mijn veertigste artikel voor Managersonline.nl: Maak effectief gebruik van stiltes.
Frank van Marwijk
www.lichaamstaal.nl


Klik hier voor meer artikelen van Frank van Marwijk.

Klik hier voor de 25 laatst verschenen artikelen op Managersonline.nl.

Wilt u een bepaald onderwerp met betrekking tot lichaamstaal en/of communicatie aan Frank van Marwijk voorleggen? Mail ons dan uw suggestie.
 

Gratis toegang

Alleen geregistreerde abonnees hebben toegang tot deze pagina.

Registratie is volledig gratis en geeft u direct toegang tot het opgevraagde document of artikel en tot honderden andere checklists, artikelen, contracten en tests & tools.

GRATIS REGISTREREN
 
Bent u al abonnee, vul hier uw e-mailadres en wachtwoord in:

E-mailadres:
Uw persoonlijke wachtwoord:
Wachtwoord vergeten?
 
 
Pas op met het snijden in de kosten als ondernemer
reacties
Top tien arbeidsmarktontwikkelingen 2022 (1) 
‘Ben jij een workaholic?’ (1) 
Een op de vier bedrijven niet bezig met klimaat en duurzaamheid (3) 
Eén op zeven Nederlanders staat niet achter aanbod van hun organisatie  (1) 
Drie manieren om te reageren op onterechte kritiek (1) 
Een cyber-survivalgids voor managers: hoe ga je om met cyberaanvallen?  (1) 
Mind your data (1) 
top10