Het inschatten van toekomstige risico`s door ervaringen vanuit het verleden te extrapoleren is volgens hem niet altijd terecht. Schwartz stelt dat er verschillende risico`s kleven aan traditioneel risicomanagement. Weliswaar zijn risico`s vaak zichtbaar, ze worden niet serieus genomen (zoals de Amerikaanse hypothekencrisis). Een tweede risicofactor is het gebrek aan voorstellingsvermogen: als voorbeeld schetst hij de IJslandse vulkaanuitbarsting met de onvoorziene gevolgen voor de luchtvaart.
Een belangrijke oorzaak van het niet willen of kunnen zien van risico`s heeft te maken met hoe de menselijke geest werkt. Afhankelijk van ervaringen ontwikkelen mensen een beeld van de werkelijkheid en de toekomst. Die mentale kaart vormt de basis van onze risico-inschattingen en beslissingen. Het probleem is dat die kaart lastig te veranderen is. Scenariodenken daagt die mentale kaart echter uit.
