Werk is best serieus. En belangrijk. Maar je kunt ook doorslaan in die serieusheid. Dan wordt de serieusheid terminaal, en je werk een sleur. De remedie? Ga weer spelen! En fröbelen. Marijne Vos en Ben Kuiken schreven er een boek over: Het Grote Fröbelboek voor Adviseurs. Speel je mee?
Mensen zijn spelende dieren, of, zoals de historicus Johan Huizinga ons noemde: een homo ludens. Wij spelen graag en veel, vooral omdat spelen plezier geeft en verbinding.
Uit tal van onderzoeken blijkt dan ook dat...
...mensen die spelen flexibeler zijn en meer openstaan voor veranderingen.
...wij door te spelen onze sociale en emotionele vaardigheden oefenen.
Volwassenen met een speeltekort hun optimisme verliezen en vastgeroest raken.
En toch wordt er maar weinig gespeeld op de werkvloer. Ja, er wordt wel gespeeld, maar meestal is dat spelen met een doel of bedoeling. We willen door middel van het spel bijvoorbeeld meer omzet genereren, beter leren samenwerken of probleem oplossen. Serious gaming noemen we dat. Vaak vindt dit spelen ook plaats buiten het echte werk. Dan gaan we een dag op de hei zitten met elkaar, en dan mag er gespeeld worden. License to play.
Spelen om te spelen
Daar is op zich ook niets mis mee. Moet je lekker doen. Maar er is ook nog een andere vorm van spelen, die, helaas, op de werkvloer maar heel weinig te vinden is. Waarom? Omdat werk serieus is. En belangrijk.
Wanneer een kind speelt, heeft het geen doel voor ogen. Wij volwassenen stimuleren het kind om te spelen, omdat het goed zou zijn voor haar ontwikkeling. Maar het kind is daar helemaal niet mee bezig: het wil gewoon spelen. Spelen om te spelen. Ga je mee buiten spelen? Nee, geen tijd. Ik moet werken.
Het zou wel eens kunnen dat het kind meer weet dan wij. Namelijk dat de waarde van het spel wel eens in het nutteloze zit. Spel en spelen heeft geen doel, en daarom is het zo van waarde. Juist in deze hectische tijd, zou je eraan toe kunnen voegen.
Kunnen wij dat ook nog?
Kunnen we ook nog spelen zoals een kind speelt? Dat begint natuurlijk met een andere kijk op spelen en op werk. Werk, dat is serieus. Het moet bovendien nut hebben, wat we doen. Een kwartiertje voor je uitstaren, wanneer heb je dat voor het laatst gedaan? Zonder op je telefoon te kijken, probeer het maar eens. Zou je je werk ook als spel kunnen zien? En de organisatie? Hoe zou dat spel, de organisatie, eruit zien? Wat zijn de spelregels? En wat is de speelruimte?
De tweede stap is om weer even terug te gaan naar je kindertijd. Wat speelde je vroeger als kind graag? Zou je daar ook een vertaling van in je huidige werk van kunnen maken? Wat gebeurt er met je als je dat doet? Wat gebeurt er met je collega's? Kun je die als je speelmaatjes zien? Observeer, neem waar, en gebruik al je zintuigen.
Klein beginnen
Voor spelen is dus een beetje durf nodig. Zeker als het op je werk is, en als je collega's er niet voor openstaan. De kunst is om je daardoor niet te laten weerhouden. Om niet mee te gaan in de terminale serieusheid die hen inmiddels al bevangen heeft.
Mocht je dat allemaal wat te spannend vinden, dan kun je het altijd nog in het klein doen. En stiekem. Ga eens een uurtje in de lift staan en heet iedereen die instapt hartelijk welkom. Of verander je zoom-naam in je favoriete speelfiguur. Verwissel eens van plek met een collega. Geef jezelf een sticker als je een vervelende klus hebt afgerond. Bij tien stickers mag je een ijsje halen.
Ook dat is spelen. En je zult zien: je krijgt er hele andere gesprekken door.
Over de auteur:
Ben Kuiken is filosoof, journalist en schrijver van managementboeken. Hij schreef meerdere boeken, waaronder Het Grote Fröbelboek voor Adviseurs, De Organisatiefilosoof, De Zinmakers en De Laatste Manager. Ben helpt organisaties met het goede gesprek en met een gedragen verandering. Meer informatie vindt u op benkuiken.nl
Over de auteur:
