Mao had iets met kunst, net als Mussolini, Stalin en Hitler. Graag eenvoudige en positieve kunst. Je ziet heldhaftige soldaten zonder angst, vol zelfopoffering. Je leest over de dappere en toegewijde werkers op het land. Gebouwen met indrukwekkende contouren.Kunst kan boodschappen overdragen. De boodschap van deze mannen was om mensen vooral te manipuleren. Hoe zit dat met onze managementliteratuur?
Op dit moment komen misschien wel dagelijks nieuwe boeken uit over management en leiderschap. Kijk eens naar de titels en de onderwerpen. Helaas pakken ze meestal maar een klein stukje van het vak, van bedrijven, waarmee ze geen recht doen aan de complexiteit waar managers dagelijks mee te maken hebben. Met al die boeken moet je de hele keten langs, deel voor deel, blijven managen, sturen en controleren, of juist niet, en als je het dan goed gedaan hebt, dan volgt het ultieme succes vanzelf.
Succesvol worden
Net als in de Disney films vind je in managementliteratuur ook een zeer moralistische ondertoon. Goed wint het uiteindelijk van de duivel. Als je maar rechtschapen en integer bent, hart hebt voor je medewerkers, je iedereen de gelegenheid geeft zich te ontwikkelen en het beste uit zichzelf te halen, dan wordt je vanzelf de succesvolle manager die je wilt zijn.
Tragisch realisme
Je ziet ook het tegenovergestelde bijv. in de Dilbertstrips waarin je consequent en met heel veel humor het principe ziet uitgewerkt waarin de minst competente medewerker altijd wordt gepromoveerd tot manager, omdat hij daar het minste kwaad kan. Ontzettend leuk, heel verfrissend, maar net zo eendimensionaal, als de rest.
Niet op de lijst
Er wordt weinig geschreven over de donkere en zelfvernietigende kant van de menselijke natuur. Het leven in organisaties is vaak dubbel, ingewikkeld, paradoxaal, ironisch en bizar. Een theater van absurditeiten, erger nog dan in de rest van het leven. De boeken over ABN Amro en Ahold van Jeroen Smit, en over Nina Brink van Eric Smit laten daar wel iets van zien. 'The office' was voor mij meer realistisch dan ik eigenlijk zou wensen, net als 'Debiteuren, crediteuren' en 'Het bureau' van J.J. Voskuil. Maar het is de minderheid, meestal bedoeld voor erbij, om te lachen, minder als 'serieuze' literatuur of kunst. Op welke opleiding voor leiderschap staan deze titels op de lijst?
Niet te moeilijk
De meeste managementboeken zijn vergelijkbaar met de Maoïstische en Stalinistische kunst. Ze geven een te eenvoudige, eenzijdige kijk op zaken, niet gericht op hoe mensen werkelijk in elkaar zitten en met elkaar samenwerken. Eigenlijk pure propaganda dus.
Over de auteur:
