De hoge werkdruk grootste probleem in organisaties
Druk zijn is een probleem maar geeft ook status
26 juli 2019 -
De hoge werkdruk wordt door medewerkers en managers gezien als het grootste probleem in organisaties. Daarnaast klagen zij vooral over de het ontbreken van heldere doelen en de bureaucratie.
Dit blijkt uit een enquête onder honderd professionals, managers en adviseurs, uitgevoerd door Ben Kuiken naar aanleiding van zijn nieuwe boek De Organisatiefilosoof. Hoe kunt u anders kijken naar, denken en praten over organisatievraagstukken? En wat kunnen we daarbij leren van 3000 jaar filosofie?
Druk met dé organisatie
Hoewel de enquête niet helemaal representatief is, geeft het toch een aardig inkijkje in de problemen van hedendaagse organisaties en hoe we daarmee omgaan. Het bevestigt het beeld dat mensen in organisaties wel heel veel bezig zijn met ‘dé organisatie’ en het continu verbeteren daarvan. Dat creëert zijn eigen werk-druk en bureaucratische rompslomp, maar draagt vaak weinig bij aan de kwaliteit van het werk.
Naast de hoge werkdruk (12,2 procent), het ontbreken van heldere doelen (11,2) en de bureaucratie (10,2) worden slecht management (8,2), continue veranderingen (7,1), communicatieproblemen tussen afdelingen (7,1) en het personeelstekort (6,1) genoemd als grootste problemen. Bij grotere organisaties (1000+) is zoals te verwachten de bureaucratie het grootste probleem, terwijl bij middelgrote organisaties (101-1000) slecht management het meest wordt genoemd. Bij kleinere organisaties is geen duidelijke trend waarneembaar, maar wat wel opvalt is dat een aantal zzp’ers aangeeft onvoldoende werk te hebben.
Denkwijze
Interessant is verder dat ruim een kwart van de ondervraagden op de vraag ‘Hebt u de indruk dat het management deze problemen adequaat aanpakt?’ antwoordt: ‘Ze zijn er wel mee bezig, maar ik merk daar weinig van.’ Op de voet gevolgd door het wat neutralere: ‘Ze zijn er druk mee bezig.’ Met andere woorden: de helft van de ondervraagden ziet dat het management druk is met het oplossen van de problemen die zij constateren. Mogelijk creëert dat zijn eigen werk-druk, want veelal leidt dit tot plannen van aanpak en andere verbeterprogramma’s. Veertien procent stelt dat ‘het taaie problemen’ zijn ‘waar het management ook niet veel aan kan doen.’
Aan Albert Einstein wordt de uitspraak toegeschreven dat ‘we onze problemen niet kunnen oplossen met dezelfde denkwijze als waarmee ze zijn ontstaan.’ Dat roept de vraag op vanuit welke denkwijze de problemen in organisaties ontstaan, en of er ook een alternatief is voor deze denkwijze. In die zin is het grootste probleem van organisaties volgens de ondervraagden, de hoge werkdruk, illustratief. Druk zijn met werk is in onze huidige maatschappij namelijk niet alleen een probleem, maar heeft ook status. ‘Hoe gaat het?’ ‘Ja, goed. Druk, hè.’ Het wordt bovendien gezien als een probleem van het individu, waarvoor een makkelijke quick fix zou bestaan (time management), terwijl het toch vooral ook een maatschappelijk probleem is en te maken heeft met de verdeling van werk. Zie ook het aantal zzp’ers dat het nog steeds lastig heeft om voldoende werk te vinden.
''Bureaucratie is een inktvis'' (René ten Bos) en ''Ver van huis'' Margaret Wheatley... zijn mijn ankers. Het andere - waarover veel boeken zijn geschreven van ''the art of not giving a fuck'', tot ''ontregelen van'', ''omdenken'' ''nieuwe routes'', 2.0, 3.0, 4.0... heeft tot nu toe niet veel geholpen. Werkdruk als status? dat zal best soms zo zijn maar echt niet in het uitvoerend sociaal domein op dit moment.
