Daling werkloosheid blijft achter bij vacatureontwikkeling
9 september 2015 -
Ondanks het stijgende aantal vacatures neemt het aantal werklozen in Nederland relatief langzaam af, vooral in vergelijking met Duitsland. Wel is de Nederlandse werkloosheid laag ten opzichte van de andere Europese landen.
Dit blijkt uit onderzoek van Vacatures.nl, dat de Nederlandse werkloosheid vergeleek met die van de rest van de wereld, op basis van data van de OESO (Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling) en CBS.
Werkloosheid: Nederland vs. de wereld
Het werkloosheidspercentage in Nederland (7,2 procent) is vrijwel gelijk aan het wereldwijde gemiddelde (7,1 procent), maar fors lager dan het Europese gemiddelde (11,4 procent). Het hoge Europese werkloosheidspercentage kan voor een groot deel worden toegeschreven aan Zuid-Europese landen als Italië, Portugal, Spanje en Griekenland, waarbij laatstgenoemde al jaren met afstand de hoogste werkloosheid kent. Europese landen die het goed doen zijn Duitsland (4,9 procent), Noorwegen (3,6 procent) en IJsland (4,8 procent). Zuid-Korea heeft met 3,5 procent de laagste werkloosheid.
In Nederland zit 43 procent van de werklozen langer dan één jaar zonder werk. Ter vergelijking: het Europese gemiddelde ligt op 50 procent, terwijl wereldwijd het gemiddelde op 36 procent uitkomt. Wederom is Zuid-Korea de koploper met een percentage van 0,46 procent.
Gevolgen van de crisis duidelijk voelbaar
Tussen 2007 en 2014 is de Nederlandse werkloosheid met drie procent toegenomen, mede als gevolg van de economische crisis. De stijging van het werkloosheidspercentage ligt hiermee tussen het Europese gemiddelde (vier procent) en wereldwijde gemiddelde (twee procent) in.
Het valt op dat de Duitse werkloosheid in dezelfde periode juist met drie procent is gedaald. Hierdoor ligt het huidige werkloosheidspercentage van onze oosterburen in 2014 dan ook ruim twee procent lager (4,9 procent tegenover 7,2 procent). De werkloosheid in Duitsland lijkt verassend weinig last te hebben gehad van de crisis.
Toenemend aantal vacatures, toch langzame daling van de werkloosheid
Het percentage werklozen in Nederland daalt, zij het zeer langzaam. Volgens een projectie van de OESO zou het gemiddelde werkloosheidspercentage in 2016 op 6,3 procent uitkomen: nog maar een procentpunt lager dan in 2014.
Deze langzame daling van de werkloosheid staat in schril contrast met de sterke stijging van het aantal vacatures per maand. De hoeveelheid vacatures is tussen het tweede kwartaal van 2013 en tweede kwartaal van 2015 gestegen met maar liefst 43 procent. Het aantal werklozen is sinds het dieptepunt in het derde kwartaal van 2013 met slechts elf procent afgenomen.
Mismatch tussen vraag en aanbod
De relatief langzame afname van de werkloosheid in combinatie met de hoge langdurige werkloosheid suggereert dat er sprake is van een mismatch op de Nederlandse arbeidsmarkt. Het gevraagde opleidingsniveau in vacatures speelt hierbij vermoedelijk een grote rol: Bijna de helft (49 procent) van de vacatures richt zich op hoogopgeleiden, waar slechts 19 procent van de werklozen een hogere opleiding heeft afgerond.
Wat kunnen we leren van Duitsland?
Duitsland lijkt op het gebied van werkloosheid veel minder last van de crisis te hebben dan Nederland. De werkloosheid in het land is momenteel bijzonder laag, een stuk lager dan het moment voor de crisis zelfs. Duitsland presteerde qua werkloosheid tijdens de crisis dus nog beter dan ervoor. Hiervoor zijn twee mogelijke verklaringen. Ten eerste heeft de Duitse overheid een programma gelanceerd waarbij bedrijven, in plaats van personeel te moeten ontslaan, het aantal uren van medewerkers kan terugschroeven. De overheid compenseert hierbij de daling van inkomsten voor de werknemer.
Een tweede mogelijke verklaring wordt gevormd door de doorgevoerde arbeidsmarkthervormingen. Hierbij zijn de werkloosheidsuitkeringen verlaagd en de lonen lager en flexibeler geworden. Deze hervormingen hebben, zowel tijdens de crisis als in de jaren daarvoor, voor een grote toename van het aantal banen gezorgd.
