13 mei 2014 -
Stelt u lastige of saaie taken ook liefst zo lang mogelijk uit? Dan bent u niet de enige. Volgens onderzoekcijfers geeft 95 procent van de mensen toe dat ze last hebben van uitstelgedrag. Hoewel dit hoge percentage wellicht iets anders doet vermoeden, is het goed om te weten dat niemand als uitsteller wordt geboren. Ook u niet.
"Uitstelgedrag is typisch aangeleerd gedrag," vertelt Heidi Does, Slow Working trainer van Does Mindful. "Ooit hebben we ontdet dat dingen voor ons uitschuiven ons iets opleverde. Vooral op korte termijn: iets leuks of makkelijks doen voelt gewoon een stuk prettiger! Dus: liever eerst een lekker bakkie koffie drinken of een kletspraatje maken met een collega dan die presentatie maken voor de Raad van Bestuur."
Energie
Maar als uitstellen een automatische routine is geworden, dan gaat het u in de weg zitten. Dan kost uitstelgedrag u kostbare tijd en energie. U verliest tijd, omdat u uw aandacht richt op andere, plezieriger activiteiten. Daarmee voegt u – geheel uit eigen vrije wil – nog eens wat extra miniballetjes toe aan uw toch al ingewikkelde dagelijkse jongleeract. Bovendien vreet uitstelgedrag energie. Want als u treuzelt en vervelende zaken niet oppakt, bent u daar in uw hoofd toch uren, dagen of zelfs weken mee bezig. Want u wéét dat u er toch ooit eens aan moet beginnen. Ondanks gevoelens van bijvoorbeeld schuld of boosheid komt u niet in beweging. En dat knaagt.
Een kritisch stemmetje in uzelf doet er nog een schepje bovenop en zorgt ervoor dat die berg waar u toch al zo tegenop ziet hoger en hoger wordt...Want waar in eerste instantie een taak iets leek van niet meer dan een kwartier, denkt u daar in tweede derde of vierde instantie complete dagdelen voor nodig te hebben. Dat is wat uw brein doet met dingen waar u tegenop ziet of waar u geen zin in hebt. Hij maakt de dingen groter dan ze zijn. U zit uiteindelijk met de gebakken peren: u verzandt in quick fix klusjes en uw to-do lijst groeit aan waar u bij staat.
Uitstellen doet ons geen goed. Waarom blijven we het dan toch doen?
Het antwoord op die vraag is best even slikken. Want hoe makkelijk vindt u het om toe te geven dat angst aan de basis van uw uitstelgedrag ligt? Toch is het zo. We stellen dingen uit, omdat we dan voor even wat minder last hebben van de angst die onbewust opspeelt als we ergens tegenop zien of geen zin in hebben. Het gaat daarbij niet om één soort angst, maar om verschillende soorten.
Denk bijvoorbeeld maar eens aan:
• Angst dat u tekort gaat schieten.
• Angst voor afkeuring.
• Angst voor het onbekende.
• Angst voor niet weten hoe u iets moet aanpakken.
• Angst voor beginnen op de verkeerde plek.
• Angst voor zichtbaarheid.
• Angst voor conflict.
Kort de bocht heet dat ‘angst om te falen’ of ‘angst om niet goed genoeg’ zijn. U ervaart een zekere angst als u uitstelt. En vervelend genoeg: u ervaart hem nog onbewust ook! Baalt u van uw eigen treuzelen en dralen rond lastige klussen? Kijk dan eens of u de angst die u onbewust ervaart wat naar het oppervlak kunt brengen.
Van onbewust naar bewust
Breng bijvoorbeeld actviteiten, gebeurtenissen of situaties in kaart, waardoor uw brein de dingen groter maakt dan ze feitelijk zijn. En waardoor u de boel voor u uit begint te schuiven. Inventariseer signalen in uw omgeving, gedachten over uzelf en over de taak die voor u ligt als u uitstelt. Als u eenmaal helder hebt welke signalen dit zijn voor u, dan gaat u ze in het moment van uitstellen eerder herkennen. Daarmee voorkomt u dat uw brein op hol slaat en u verleidt om mee te gaan in oh zo prettige maar niet zo effectieve quick fix klusjes. Vraag het gratis e-book ‘Elke dag moeiteloos effectief in je werk’ aan op www.doesmindful.nl.
