14 juni 2013 -
Eén op de drie werknemers is vaker gestrest dan drie jaar geleden. Psychische klachten, waaronder stress en burn-out, zijn de grootste veroorzakers van ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid in ons land. Ook is gebleken dat ruim een derde van de Nederlanders geen idee heeft wat de financiële gevolgen zijn van arbeidsongeschiktheid. Dit blijkt uit onderzoek van Loyalis onder 1.096 werkende Nederlanders.
Een hoge werkdruk blijkt de belangrijkste reden voor stressklachten te zijn. Uit het onderzoek komt tevens dat de helft van de werkende Nederlanders stress bij mensen in hun omgeving ziet toenemen. Angst om de eigen baan te verliezen is voor bijna vijftien procent van de respondenten de reden van hun stressklachten.
Top vijf belangrijkste oorzaken van stress
1. Hoge werkdruk
2. Combinatie werk en privé
3. Gezondheidsproblemen
4. Financiële problemen
5. Angst verliezen baan
Peter van Wageningen, directievoorzitter bij Loyalis: "De werkdruk en het aantal onzekerheden bij werknemers neemt toe, mede door de vele reorganisaties en bezuinigingen bij bedrijven. Dit leidt steeds vaker tot mentale problemen, die de kans vergroten om arbeidsongeschikt te raken. We raden werkgevers dan ook aan deze signalen op tijd te herkennen bij hun medewerkers, en preventieve maatregelen te nemen. Bovendien is het raadzaam dat men zich op tijd verdiept in de financiële gevolgen van arbeidsongeschiktheid."
Kwart Nederlanders niet voorbereid op financiële gevolgen arbeidsongeschiktheid
Uit het onderzoek blijkt dat een groot deel van de werkende Nederlanders slecht op de hoogte is van de financiële gevolgen van arbeidsongeschiktheid. Ruim één op de drie werknemers weet niet wat er met hun inkomen gebeurt als zij arbeidsongeschikt raken. Een kwart geeft aan niet genoeg geld te hebben om rond te komen, bij arbeidsongeschiktheid. In het geval van arbeidsongeschiktheid kan een Nederlander uiteindelijk financieel terug vallen naar het bijstandsniveau. 41 procent van de werkende Nederlanders blijkt niet verzekerd te zijn tegen arbeidsongeschiktheid, dat deze financiële terugval voorkomt.
Peter van Wageningen: "De financiële gevolgen bij arbeidsongeschiktheid zijn groot. Het valt ons op dat de meeste werknemers geen idee hebben wat eventuele arbeidsongeschiktheid voor financiële consequenties heeft. Zelfs met een uitkering en aanvullingen vanuit het pensioenfonds, kan het inkomen op den duur dalen naar bijstandsniveau. Dat is een flinke terugval waar veel Nederlanders niet op voorbereid blijken te zijn. Daarom zijn wij een bewustwordingscampagne gestart die gericht is op werknemers én werkgevers."
Zeer herkenbaar, maar wel grappig dat het gebracht wordt als iets wat nieuw is. Als je de jaarlijkse, en uitstekende rapportage leest van de Nederlandse Enquête Arbeidsomstandigheden (NEA 2012), dan zag je al een duidelijke trend van stijging van diverse psychische belastingsfactoren, waaronder werkdruk. Maar niettemin goed om dit telkens onder de aandacht te brengen. M.i. spelen hierbij 2 belangrijke aspecten een rol. 1. Ik zie met name binnen organisaties, waar ik adviseer, een sterke toename van het zogenaamde mentale verzuim, niet ziek maar minder productief. En dat heeft zeker deels te maken met toenemende werkonzekerheid, en dat er meer gedaan moet worden met minder mensen.
2. In welke mate beschikken werknemers (nog) over voldoende autonomie in het werk, gezien de enorme versterking van digitale richtlijnen, voorschriften, protocollen e.d. Maar misschien nog wel veel meer, passen de competenties en vaardigheden nog wel bij de eisen van organisatie en markt. Zijn we nog wel echt aan het ontwikkelen en leren, of is dit niet bijna doodgebloed door bezuinigingen. Opleidingsbudgetten worden immers vooral gebruikt om sociale plannen te bekostigen. De UWV WGA/WIA cijfers laten ook een stijging van psychische arbeidsongeschiktheid zien. Dus, ja er is absoluut iets aan de hand, en maar praten over duurzame inzetbaarheid, eigen verantwoordelijkheid van de werknemer. Allemaal waar en belangrijk, maar langzaam vraag je je af, waar is de werkgever gebleven?
Ook TNO stelt regelmatig vast dat interne intimidatie en psychisch geweld door leidinggevenden in ons land een ernstig en veel voorkomend probleem is.
In sommige slecht functionerende organisaties wordt intimidatie en psychisch geweld zelfs als bestuurs- en managementinstrument gebruikt om mensen zo goedkoop mogelijk uit de organisatie te pesten.
Ook dit leidt tot onnodig ziekteverzuim, burnout en andere gezondheidsklachten, waarvoor de werkgever in feite aansprakelijk is.
